Δ. Παπαστεργίου: «Απαιτείται σχέδιο άμεσης δράσης για την αντιμετώπιση της δύσκολης οικονομικής κατάστασης των Δήμων»
- Η έκτακτη Συνάντηση Δημάρχων επιβεβαίωσε ότι το ψήφισμα του Συνεδρίου της Θεσσαλονίκης εξακολουθεί να αποτελεί τη βάση των διεκδικήσεων της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού από την Κυβέρνηση
Έκτακτη Συνάντηση είχαν στις 18 Μαρτίου οι δήμαρχοι της χώρας, η οποία πραγματοποιήθηκε, με βάση την απόφαση που λήφθηκε στο συνέδριο της ΚΕΔΕ της Θεσσαλονίκης, καθώς οι έκτακτες καταστάσεις που έχουν διαμορφωθεί λόγω της πρωτοφανούς ενεργειακής κρίσης αλλά και του πολέμου στην Ουκρανία απαιτούν, όπως τόνισε και ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου κατά την έναρξη των εργασιών, την άμεση εφαρμογή εκτάκτων σχεδίων δράσης, προκειμένου να μην καταρρεύσουν οι προϋπολογισμοί των δήμων αλλά και να αποφευχθεί το κλείσιμο ζωτικών υποδομών για την λειτουργία μεγάλων και μικρών δήμων.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στον Δήμο Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης με τη συμμετοχή της συντριπτικής πλειοψηφίας των δημάρχων της χώρας, παραβρέθηκε και μίλησε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας καθώς και ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΣ Μιχάλης Σταυριανουδάκης, ενώ χαιρετισμούς απεύθυναν οι Γρηγόρης Κωνσταντέλλος δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, Γιώργος Πατούλης περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Μαρκόπουλος, πρόεδρος ΠΕΔ Αττικής, δήμαρχος Γαλατσίου, Κώστας Μπακογιάννης, δήμαρχος Αθηναίων, Κωνσταντίνος Ζέρβας, δήμαρχος Θεσσαλονίκης.
Τα νέα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί και τα οποία πλήττουν καθολικά και καθοριστικά και τους δήμους της χώρας, ιδιαίτερα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, περιέγραψε στην ομιλία του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου, διατυπώνοντας παράλληλα τις προτάσεις της Αυτοδιοίκησης για την εφαρμογή ενός εκτάκτου σχεδίου δράσης, το οποίο θα ανανεώνεται αναλόγως με τις εξελίξεις.
Πρόγραμμα οικονομικής στήριξης Δήμων και ΔΕΥΑ για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους
Το άνοιγμα των λογαριασμών ρεύματος και θέρμανσης προκαλούν πολλαπλά εγκεφαλικά στους Δημάρχους, επισήμανε αναφερόμενος στα νέα δεδομένα και τις έκτακτες καταστάσεις που έχουν δημιουργηθεί, ο κ. Παπαστεργίου. «Αρδεύσεις, κολυμβητήρια, καύσιμα, σχολικά κτίρια, οδοφωτισμός ανεβάζουν τα κόστη στα ύψη» ανέφερε, παρατηρώντας ότι η kWh από 6,3 λεπτά, έφτασε τα 26 σήμερα. Έτσι δηλαδή οι δήμοι από 360 εκ. ευρώ το χρόνο για ρεύμα, καύσιμα και θέρμανση, αν όλη η χρονιά πάει έτσι και δεν αποκλιμακωθούν οι τιμές, το κόστος θα εκτοξευτεί στο 1 δις ευρώ!
Καλό πρώτο βήμα η καταβολή μιας επιπλέον δόσης ΚΑΠ, όμως δεν λύνει το πρόβλημα
Ο κ. Παπαστεργίου σημείωσε ότι η καταβολή από το ΥΠΕΣ μιας επιπλέον δόσης ΚΑΠ ως ένα καλό πρώτο βήμα, αλλά το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο και πρότεινε μετά το Πάσχα να επανεκτιμηθούν τα νέα δεδομένα από την επιτροπή ΥΠΕΣ και Οικονομικών και να σχεδιαστεί και να εφαρμοστεί άμεσα ένα ειδικό πρόγραμμα στήριξης των δήμων.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ υπογράμμισε ότι ακόμη πιο επιτακτική είναι η ενίσχυση των ΔΕΥΑ της χώρας, εκεί όπου αναλογικά το κόστος του ρεύματος είναι ακόμη μεγαλύτερο.
«Η μόνη ρεαλιστική λύση, είπε, είναι μία γενναία επιδότηση της kWh όπως ακριβώς έγινε χθες με αρκετές κατηγορίες επαγγελματιών, αλλιώς τις επόμενες ημέρες θα αρχίσουν να σκάνε λογαριασμοί ρεύματος και διακοπές σε βασικές υποδομές».
Ωστόσο, σημείωσε, κοινή λύση για δήμους και ΔΕΥΑ, είναι η ενεργειακή αυτονόμησή τους, με τη δημιουργία ειδικού προγράμματος με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάπτυξης, για τη δημιουργία φωτοβολταϊκών ή αιολικών πάρκων στο πλαίσιο λειτουργίας των ενεργειακών κοινοτήτων και μέσω του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού. Έτσι θα εξασφαλίσουν επάρκεια ενέργειας για τις ανάγκες τους αλλά και δωρεάν απόδοση ενός ποσοστού της παραγόμενης ενέργειας σε φτωχά νοικοκυριά. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εξασφάλιση του απαραίτητου ηλεκτρικού χώρου από τον ΔΕΔΔΗΕ για τις ανάγκες των δήμων.
Επίσης ο κ. Παπαστεργίου υπογράμμισε την αναγκαιότητα δημιουργίας κοινής πλατφόρμας από τη ΡΑΕ, στην οποία όλοι οι πάροχοι θα ανεβάζουν σε πραγματικό χρόνο λογαριασμούς και πληρωμές. «Για να ξέρουμε, είπε, κι εμείς σε πρώτο χρόνο πόσα χρήματα μας οφείλονται από τους παρόχους, με βάση τα χρήματα που έχουν πληρωθεί από τους δημότες μας. Για να μην πάθουμε ξανά όσα πάθαμε στο παρελθόν».
Δεν προχωρά γρήγορα ο θεσμικός εκσυγχρονισμός
Σε αφορά στα μεγάλα θέματα που απασχολούν την Αυτοδιοίκηση αλλά ακόμη εκκρεμούν και χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης εκ μέρους της πολιτείας, ο κ. Παπαστεργίου υπογράμμισε ότι «αν στα οικονομικά είμαστε σε μία συνεννόηση, δυστυχώς στο θέμα της καταστατικής θέσης μας, στο θέμα των αρμοδιοτήτων και των όποιων αλλαγών σε αυτές, η αλήθεια είναι πως ΔΕΝ είδαμε καμία πρόοδο» ,χρειάζεται περισσότερη δουλειά και προσπάθεια. Δουλειά που πρέπει να γίνει τώρα».
Αναστολή εφαρμογής του τέλους ταφής απορριμμάτων
Δεύτερο και σημαντικό ζήτημα που παραμένει άλυτο είναι το τέλος ταφής απορριμμάτων, για το οποίο ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ ζήτησε την αναστολή εφαρμογής του.
«Πραγματικά το θεωρώ πέρα από κάθε λογική να συζητάμε ακόμη για το τέλος ταφής, την ώρα που γύρω μας όλα τα σκιάζει η ενεργειακή φοβέρα. Δηλαδή λίγα πληρώνουν οι πολίτες μας αυτό το διάστημα, που εμείς θα πάμε να βάλουμε στους λογαριασμούς άλλα 80-100 εκ. για να πληρωθούν οι ευθύνες του ίδιου του κράτους που συνεχίζει να μην βάζει μια στοιχειώδη τάξη στην αγορά της ανακύκλωσης; Σε μία αγορά όπου η εισφοροδιαφυγή στο κομμάτι της ανακύκλωσης των υλικών συσκευασίας ξεπερνά το 45%; Ποιος φταίει για αυτό, οι δήμοι; Δηλαδή ο διπλασιασμός της παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη το τελευταίο διάστημα είναι περιβαλλοντικά συμβατή; Και το μόνο ασύμβατο και επιλήψιμο σε μία Ελλάδα σείεται συθέμελα, είναι το ποσοστό ανακύκλωσης; Καταλαβαίνω απόλυτα τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στο ταμείο ανάκαμψης για το τέλος ταφής, όμως η λύση δεν μπορεί να είναι η επιβολή του και μάλιστα σε αυτό το ύψος. Όχι έτσι, όχι τόσο, όχι τώρα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαστεργίου.
Ναυαγοσωστική κάλυψη: Ή επιπλέον λεφτά ή επιστροφή στο προηγούμενο καθεστώς
Για το θέμα των ναυαγοσωστών ο κ. Παπαστεργίου τόνισε ότι αν και φτάσαμε στον Μάρτιο, εντούτοις δεν έχει αλλάξει κάτι, καθώς και ότι εδώ και δύο μήνες η ΚΕΔΕ περιμένει απάντηση από τον αρμόδιο υπουργείο Ναυτιλίας, για να καταλήξει: «Εδώ η λύση είναι απλή. Ή το υπουργείο βρίσκει επιπλέον λεφτά ή επιστρέφουμε στο προηγούμενο, πιο μαζεμένο και ρεαλιστικό πλάνο. Αλλά χθες. Θα είναι φαρσοκωμωδία να ζήσουμε και φέτος τα ίδια!».
Τα ίδια ισχύουν και με τα Αδέσποτα – Μηδενική επιχορήγηση για το 2021, πάνω από 25 εκ. το χρόνο ξοδεύουν οι δήμοι
Την ίδια κατάσταση αντιμετωπίζουν οι δήμοι και με το θέμα διαχείρισης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
«Εμείς λέμε ναι, να βάλουμε σειρά, αλλά έλεος, όχι έτσι. Δεν μπορεί να τρέχουν συνάδελφοι στα δικαστήρια για κάθε δάγκωμα. Δεν μιλάω για ακραίες καταστάσεις, για βασανισμό και κακοποίηση των ζώων, αλλά για καθημερινές καταστάσεις που συμβαίνουν και θα συμβαίνουν. Και εκεί, στα δικαστήρια, να βρίσκουμε απέναντι δημόσιους κατήγορους, φιλοζωικές οργανώσεις. Και αν εμείς δεν κάνουμε καλά τη δουλειά μας, αλήθεια το κράτος πόσα λεφτά μας έδωσε το 2021 για τη διαχείριση των αδέσποτων; Πόσο; Μηδέν! Δηλαδή ο νέος νόμος θα ισχύει ως προς τις ευθύνες μας, αλλά δεν θα ισχύει ως προς αυτές του κράτους απέναντί μας; Μα ούτε καν τα 600.000 ευρώ που παίρναμε παλιά δεν πήραμε, την ώρα που, με έρευνα της ΚΕΔΕ, ξοδεύουμε πάνω από 25 εκ. το χρόνο! Και με ποιον θα κάνουμε ελέγχους; Με τη Δημοτική αστυνομία που ΔΕΝ έχουμε και για την οποία δεν κινήθηκε φύλλο; Πραγματικά πιστεύω πως μία νέα ιστορία… ναυαγοσωστών έρχεται μπροστά μας, αυτή τη φορά λόγω της αδυναμίας διεξαγωγής ελέγχων στα ζώα συντροφιάς. Προφανώς στη θετική κατεύθυνση είναι η χθεσινή εξαγγελία για το μεγάλο πρόγραμμα εμβολιασμών και στειρώσεων» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Επίσης ο κ. Παπαστεργίου αναφέρθηκε στα εξής θέματα:
- Πολιτική προστασία, σημειώνοντας ότι αποτελεσματική Πολιτική Προστασία χωρίς χρήματα και εξοπλισμό, δεν γίνεται.
- Προσωπικό στους δήμους, θέμα για το οποίο υπήρξε μία μικρή πρόοδος, την οποία «δεν την είδαμε μεν ακόμη, αλλά την ακούμε!».
- Κινητικότητα, για την οποία επίσης υπήρξε μια μικρή πρόοδος στο θέμα της κατ’ εξαίρεση κινητικότητας, όμως η μεγάλη ζημιά έχει ήδη γίνει.
Σε ότι αφορά στα χρηματοδοτικά εργαλεία, ήτοι Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίσης», Ταμείο Ανάκαμψης και νέο ΕΣΠΑ ο κ. Παπαστεργίου σημείωσε τα εξής:
- Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», μετά από ένα τρίμηνο, καθυστερήσεων, όντως το πρόγραμμα έχει ανεβάσει στροφές, φτάνοντας πλέον τις εντάξεις στα 3 δις. ευρώ. Υπενθύμισε ότι ως ανώτατο όριο εντάξεων στο συνέδριο του Οκτώβρη, ορίστηκαν τα 4,1 δις από τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών και ζήτησε να ξεκαθαριστεί αν ισχύει αυτό που ανακοινώθηκε στη Θεσσαλονίκη ή τα σύμφωνα με τη σχετική ΚΥΑ, 3,45 δις ευρώ.
- Ταμείο Ανάκαμψης, τρέχουν τα πρώτα έργα, όμως οι προσκλήσεις για τα smart cities, τις αποχετεύσεις σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων και τις αναπλάσεις που είναι στον αέρα, ανέδειξαν για μία ακόμη φορά την αδυναμία – ειδικά των μικρών Δήμων – να καταθέσουν αξιόμαχες προτάσεις λόγω έλλειψης προσωπικού. Και οι όποιες τεχνικές βοήθειες αναπτύχθηκαν δεν έχουν δώσει επαρκείς λύσεις.
- Νέο ΕΣΠΑ, φαίνεται να υπάρχουν κάποιες αμυδρές θετικές εξελίξεις με τη δεσμευτική συμμετοχή ΚΕΔΕ και ΠΕΔ στον προγραμματισμό των έργων αλλά και στη δυνατότητα εμπλοκής της ΕΕΤΑΑ στην τεχνική βοήθεια για πρώτη φορά, διατάξεις που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε χθες Βουλή, χωρίς παρόλα αυτά να γίνονται καμία κοσμογονική αλλαγή προς όφελος του Α’ βαθμού.
Προσφυγικό: Να παραμείνει το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ για τη φιλοξενία των Ουκρανών προσφύγων
Ειδική αναφορά έκανε στην ομιλία του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ στο νέο προσφυγικό, σημειώνοντας ότι οι δήμοι, μέσω των Camp σε σημεία της χώρας αλλά και μέσω του προγράμματος ΕΣΤΙΑ και των διαμερισμάτων που είχαν εξασφαλιστεί, απέκτησαν σημαντική εμπειρία.
«Την ώρα αυτή, τόνισε, το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ μικραίνει, ενώ την ίδια ώρα οι ροές από Ουκρανούς πρόσφυγες αυξάνουν. Θα είναι κρίμα να αφήσουμε διαμερίσματα και προσωπικό που ήδη απέκτησαν εμπειρία και να αναγκαστούμε μετά από λίγες εβδομάδες να ψάχνουμε λύσεις. Προτείνουμε να γίνουν άμεσα συζητήσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους και να κρατήσουμε το ΕΣΤΙΑ ως έχει. Θα το χρειαστούμε».
Στ. Πέτσας, αν. υπουργός Εσωτερικών: Η Κυβέρνηση θα είναι δίπλα στους δήμους στα δύσκολα
Κατά την τοποθέτησή του στη Συνάντηση, ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας αναγνώρισε τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι κι ανέφερε αναλυτικά ποιες πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί ως σήμερα από την Κυβέρνηση, για την οικονομική στήριξη των δήμων.
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στα χρηματοδοτικά προγράμματα που αφορούν τη χρηματοδότηση έργων σε δήμους, τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη.
Ενώ δεσμεύθηκε ότι τις επόμενες ημέρες θα δρομολογηθούν λύσεις, σε συνεργασία και με άλλα εμπλεκόμενα υπουργεία σε όλα τα ζητήματα που έχουν θέσει οι δήμοι. Με προτεραιότητα στην επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής και τη μείωση των επιτοκίων των δανείων των δήμων στο ΤΠ&Δ. Τη διασφάλιση της ένταξης έργων όλων των δήμων στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Την επιβολή και το ύψος του τέλους ταφής. Τη χρηματοδότηση του προγράμματος για τη ναυαγοσωστική κάλυψη αλλά και τις δράσεις για τα αδέσποτα. Ψηλά στην ατζέντα του υπουργείου είναι η ενίσχυση των δήμων με προσωπικό, καθώς και η επιτάχυνση των ρυθμών για την προώθηση της διοικητικής μεταρρύθμισης και το ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων.
Τοποθετήσεις όλων των παρατάξεων και δημάρχων στις εργασίες της Συνάντησης
Στις εργασίες της Έκτακτης Συνάντησης τοποθετήθηκαν και οι επικεφαλής των παρατάξεων στην ΚΕΔΕ. Ειδικότερα μίλησαν οι: Λάζαρος Κυρίζογλου, Α΄ αντιπρόεδρος Κ.Ε.Δ.Ε., δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης, εκπρόσωπος παράταξης «Σύγχρονοι Ισχυροί Δήμοι», Δημήτρης Τσιαντής, π. δήμαρχος Λίμνης Πλαστήρα εκπρόσωπος παράταξης «Αυτοδιοικητικό Κίνημα», Απόστολος Καλογιάννης, δήμαρχος Λαρισαίων, επικεφαλής παράταξης «Προοδευτική Αυτοδιοικητική Συνεργασία», Γιώργος Ιωακειμίδης, δήμαρχος Νίκαιας – Αγ.Ιωάννη Ρέντη, επικεφαλής παράταξης «Νέα Αυτοδιοίκηση», Κώστας Πελετίδης, δήμαρχος Πατρέων, επικεφαλής παράταξης «Λαϊκή Συσπείρωση», Νίκος Σακούτης, δημοτικός σύμβουλος Πετρούπολης, εκπρόσωπος παράταξης «Συντονισμός Αιρετών».
“Χείμαρρος” Γρηγόρης Κωνσταντέλλος
Με μια δυναμική τοποθέτηση ηγετικού χαρακτήρα ο Δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης έδωσε με τη μεγαλύτερη παραστατικότητα το διεκδικητικό και οραματικό παράλληλα στίγμα της αυτοδιοίκησης.
«Είπε ο υπουργός ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να δείξει εμπιστοσύνη στην αυτοδιοίκηση. Και εμείς οι αυτοδιοικητικοί κύριε υπουργέ προσπαθούμε να δείξουμε εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση. Γιατί η σχέση αυτή οφείλει να είναι αμφίδρομη. Η αυτοδιοίκηση είναι ο εγγύτερος στον πολίτη φορέας και μεταφορέας των προβλημάτων και προβληματισμών για να μπορούμε να δίνουμε λύσεις. Είναι μια πολύ περίεργη περίοδος εντατική με πάρα πολλές δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζει η κυβέρνηση, τις μετακυλύει εν μέρει στην αυτοδιοίκηση και η αυτοδιοίκηση κάνει τη δική της δουλειά».
Μεταξύ των θεμάτων που έθεσε ήταν η άστοχη διαχείριση των κοινοτικών πόρων από τις περιφέρειες, που στερούν δυνατότητες στους Δήμους να προσφέρουν στις πόλεις. Ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος δεν δίστασε να θέσει στο στόχαστρο τον Γιώργο Πατούλη. Είπε συγκεκριμένα: «Έχουμε το ΕΣΠΑ, μια πολύ μεγάλη πηγή χρηματοδότησης. Επειδή έτσι αποφάσισε η μια άλλη κυβέρνηση πριν από 15 χρόνια, τα χρήματά μας που ήρθαν να αντικαταστήσουν τους μειωμένους, εξαϋλωμένους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, τα έδωσαν να τα διαχειριστούν οι Περιφέρειες κατά το δοκούν. Αποτέλεσμα: Στις πόλεις μας φτάνει μόλις το 60% αυτών των πόρων. Το υπόλοιπο 40% πού πάει;
Έφυγε ο φίλος μου ο Γιώργος Πατούλης και θα ήθελα να του πω: Αγαπητέ Περιφερειάρχη, γιατί από το ΕΣΠΑ δίνεις 6 εκατομμύρια για να αναβαθμίσεις τον μηχανολογικό εξοπλισμό των ιατρικών, φαρμακευτικών και οδοντιατρικών συλλόγων της Αττικής; Γιατί εγώ θέλω οδοποιία! Γιατί στέλνεις τα λεφτά μου αλλού; Επειδή η κυβέρνηση τον αφήνει. Γιατί δεν δίνει τη δυνατότητα να είμαστε εμείς το συντονιστικό μέρος του ΕΣΠΑ και επιτρέπει σε 13 Περιφερειακές αρχές κατά το δοκούν να δίνουν σε όποιον θέλουν, και ορισμένοι να κυκλοφορούν με το χέρι μπροστά για να φιλήσεις το δαχτυλίδι».
Η τοποθέτηση του Δημάρχου έκλεισε σε υψηλούς τόνους για να εισπράξει το ζωηρό χειροκρότημα της αίθουσας με τον προεδρεύοντα της συνεδρίασης Δημήτρη Καφαντάρη, γενικό γραμματέα της ΚΕΔΕ να τον χαρακτηρίζει “χείμαρρο”: «Αυτά δεν είναι η αυτοδιοίκηση για την οποία εγώ ξεκίνησα το 1990. Εγώ ξεκίνησα για μια άλλη αυτοδιοίκηση, όπως και οι περισσότεροι εδώ μέσα. Αλλά δεν είμαι και διατεθειμένος να παραιτηθώ, όπως δεν είναι διατεθειμένος να παραιτηθεί κανείς από εμάς, αν δεν καταφέρουμε αυτήν κακή πολιτική προσέγγιση, που δεν έχει χρώμα και είναι οριζόντια σε όλο το πολιτικό σκηνικό και είναι άκρως αντι-αυτοδιοικητική, αν δεν δώσω και την τελευταία ενέργεια που έχει ο οργανισμός μου για να προσπαθήσω μαζί με σας να αλλάξουμε αυτή την πολύ κακή, μοναδική στην Ευρώπη πρακτική».
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 26 Μαρτίου 2022]
