Eνα συχνό φαινόμενο που έχει παρουσιαστεί τα τελευταία χρόνια στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έθιξε στην πρόσφατη συνεδρίασή του ο Δήμος Αλίμου εκφράζοντας την έντονη διαμαρτυρία του. Το φαινόμενο αυτό ακούει στο όνομα «μετακλητοί» ή αλλιώς αποσπασμένοι υπάλληλοι του Δήμου κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων που μισθοδοτούνται από τον Δήμο. Ο Δήμαρχος Αλίμου Ανδρέας Κονδύλης, με μια εκτενέστατη και υπέρ αναλυτική εισήγηση, εξήγησε στο σώμα του Δημοτικού Συμβουλίου για ποιο λόγο η κατάσταση αυτή είναι «πρόδηλα αντισυνταγματική και εντελώς ανεπίτρεπτη» θίγοντας σοβαρά, ανάμεσα στους άλλους ΟΤΑ, και το Δήμο Αλίμου. Η ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας) έχει ήδη διαμαρτυρηθεί και η ΠΕΔΑ (Περιφερειακή Ένωση Δήμων Αττικής) ετοιμάζει αντίστοιχη έντονη διαμαρτυρία. Το Δημοτικό Συμβούλιο Αλίμου με ομόφωνη απόφασή του – μεταξύ άλλων – έδωσε εντολή προς τη Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου να προβεί σε διακοπή της μισθολογικής δαπάνης από την 1η Ιουλίου σε 4 αποσπασμένους υπαλλήλους του. Ευελπιστώντας έτσι ότι θα δραστηριοποιηθούν οι αρμόδιες αρχές καθώς στα έγγραφα που μέχρι τότε είχε στείλει δεν έλαβε καμία απάντηση, εκτός από τον Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, ο οποίος με έγγραφό του ουσιαστικά αρνείται όλες τις εναλλακτικές λύσεις που πρότεινε ο Δήμος Αλίμου και απορρίπτει τους ισχυρισμούς του. Ο Δήμος Αλίμου σηκώνει ένα θέμα που «πονάει» τη λειτουργία των ΟΤΑ και οι ενέργειές του βάζουν το μαχαίρι στο κόκκαλο προκειμένου να ευαισθητοποιήσει τις Διοικητικές Αρχές και να λάβουν διορθωτικές αποφάσεις.
- Ο Δήμος Αλίμου χτυπάει καμπανάκι βιωσιμότητας και λειτουργίας των ΟΤΑ
Το 4ο θέμα της ημερήσιας διάταξης του Δημοτικού Συμβουλίου Αλίμου που έλαβε χώρα στις 16 Ιουνίου – «Αποσπασμένοι υπάλληλοι του Δήμου Αλίμου κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων που μισθοδοτούνται από τον Δήμο» – ήρθε να θυμίσει μια «πληγή» που οι ΟΤΑ καλούνται να διαχειριστούν. Ο Δήμαρχος Ανδρέας Κονδύλης σε μια υπέρ αναλυτική εισήγηση εξέφρασε την αγωνία του, τους προβληματισμούς του και συνάμα πρότεινε λύσεις για να εξαλειφθεί το φαινόμενο των μετακλητών υπαλλήλων που προκαλεί δυσλειτουργία στις υπηρεσίας του Δήμου. Το κυριότερο που τόνισε ήταν ότι οι αποσπαμένοι υπάλληλοι συνεχίζουν να πληρώνονται από τον Δήμο Αλίμου παρόλο που δεν παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε αυτόν.
«Τα τελευταία χρόνια έχει παρουσιαστεί ένα φαινόμενο που προκαλεί σοβαρή οικονομική και λειτουργική ζημία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, μία κατάσταση πρόδηλα αντισυνταγματική και εντελώς ανεπίτρεπτη, που θίγει σοβαρά, ανάμεσα στους άλλους ΟΤΑ, και τον δικό μας Δήμο. Η ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας) έχει ήδη διαμαρτυρηθεί, η ΠΕΔΑ (Περιφερειακή Ένωση Δήμων Αττικής) ετοιμάζει αντίστοιχη έντονη διαμαρτυρία, μάλιστα πρόσφατα συνεδρίασε η Επιτροπή Θεσμών, στην οποία έχω την τιμή να προεδρεύω και έλαβε σχετική απόφαση, που επίκειται να προωθηθεί στο Δ.Σ. της ΠΕΔΑ. Αναφέρομαι στο φαινόμενο της απόσπασης προσωπικού από τη δύναμη των ΟΤΑ κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας, δηλαδή με εξαίρεση από το γενικό πλαίσιο κινητικότητας που έχει θεσπίσει με νόμο το Κράτος και ισχύει για όλους τους φορείς.
Εδώ θα πρέπει να κάνουμε μία πρώτη επισήμανση: είτε το σύστημα κινητικότητας που υφίσταται είναι σωστό, οπότε πρέπει να ισχύει για όλους τους Φορείς-Υπηρεσίες-Οργανισμούς χωρίς εξαιρέσεις (συνεπώς είναι απαράδεκτες και αθέμιτες οι διάφορες ad hoc εξαιρέσεις που εισάγονται με μεμονωμένες διατάξεις νόμων υπέρ συγκεκριμένου κάθε φορά φορέα), είτε το σύστημα κινητικότητας έχει ελλείψεις και προβλήματα, οπότε θα πρέπει να διορθωθεί ως προς όλους τους Φορείς και τις Υπηρεσίες του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα. Δεν είναι δυνατόν το σύστημα να ισχύει θεωρητικά για όλους, αλλά τελικά στην πράξη να εισάγονται εξαιρέσεις υπέρ ορισμένων, είπε και τόνισε τρία καίρια προβλήματα, τόσο αναφορικά με τη Συνταγματικότητά τους, όσο και με τη λειτουργικότητά τους:
«Πρώτον, διενεργούνται παραβλέποντας οποιοδήποτε λειτουργικό και αριθμητικό κριτήριο, σε σχέση με τον Φορέα προέλευσης. Δηλαδή, ενώ στον Νόμο τίθεται ως κανόνας, προκειμένου να μετακινηθεί ένας υπάλληλος, ο Φορέας από τον οποίον αυτός φεύγει να απομένει με δύναμη προσωπικού που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 65% του κλάδου/ειδικότητας του αποχωρούντος υπαλλήλου, στις αποσπάσεις που σήμερα συζητάμε τέτοια μέριμνα δεν υπάρχει. Έτσι, μπορεί να αποσπαστεί ο ένας και μοναδικός υπάλληλος συγκεκριμένης ειδικότητας, που αποτελεί το 100% του υπηρετούντος προσωπικού, με αποτέλεσμα ο Φορέας προέλευσης να αποψιλώνεται πλήρως από την ειδικότητα αυτή και να μην μπορεί να λειτουργήσει. Τέτοιο παράδειγμα, εν προκειμένω, για τον Δήμο μας, είναι η απόσπαση στη ΜΟΔ (Υπουργείο Ανάπτυξης) του ενός και μοναδικού λογιστή που υπηρετούσε στον Δήμο Αλίμου. Έτσι, ο Δήμος μας έχει μείνει χωρίς λογιστή, τη στιγμή που πρέπει να καταρτίζει και να υπογράφει (με ποιόν, άραγε;) Προϋπολογισμό, Ισολογισμό, Απολογισμό, οικονομικές καταστάσεις κ.λπ. κ.λπ.
Δεύτερον, οι αποσπάσεις αυτές διενεργούνται χωρίς καθόλου γνώμη (ούτε καν απλή) του Φορέα προέλευσης. Άρα, το Υπουργείο π.χ. που θέλει να αποσπάσει υπάλληλο από τον Δήμο μας δεν ρωτάει ούτε καν τυπικά τον Δήμο μας αν συμφωνεί ή διαφωνεί κ.ο.κ. Εν προκειμένω, υφίσταται σοβαρή παραβίαση του συνταγματικού κανόνα της διοικητικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ, αφού ένα τρίτο όργανο (π.χ. Διοικητής Οργανισμού ή Υφυπουργός) εκδίδει Απόφαση που αφορά τον ΟΤΑ μας και το προσωπικό του, εν πλήρη αγνοία του Δήμου μας. Δεν υφίσταται, δηλαδή, ούτε καν η παραμικρή τυπική συμμετοχή μας σε ό,τι γίνεται, αντιθέτως αποφασίζουν άλλα όργανα (του κεντρικού κράτους) για τη διαχείριση του προσωπικού μας, χωρίς καν να ενημερωθούμε, αντιθέτως μας ανακοινώνονται εκ των υστέρων τετελεσμένες και ειλημμένες Αποφάσεις που αφορούν τη λειτουργία μας και το προσωπικό μας.
Τρίτον, και ίσως το χειρότερο, το προσωπικό που αποσπάται από τον Δήμο μας (και κάθε ΟΤΑ), κατά παρέκκλιση κάθε διαδικασίας, χωρίς να ελέγχεται η τήρηση των ελάχιστων λειτουργικών δυνατοτήτων μας, χωρίς να έχουμε ερωτηθεί, ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΚΑΙ ΜΙΣΘΟΔΟΤΕΙΤΑΙ από τον Δήμο μας και εν γένει κάθε ΟΤΑ προέλευσης, κάτι που σημαίνει ότι ο Δήμος μας ουσιαστικά επιχορηγεί τη λειτουργία της Κεντρικής Διοίκησης (Κράτους) με δημοτικούς πόρους (χρήματα), κάτι που αντίκειται πολλαπλά στο Σύνταγμα. Σημειώνεται ότι με τη διαδικασία αυτή, το όργανο του Κεντρικού Κράτους (π.χ. Υφυπουργός) δεν αποφασίζει απλώς την Απόσπαση του Υπαλλήλου μας (εν πλήρη αγνοία μας), αλλά αποφασίζει και τη μισθοδοσία του από τον Δημοτικό Προϋπολογισμό. Έρχεται, δηλαδή, το όργανο του Κράτους και εκδίδει Απόφαση για τη διαχείριση των χρημάτων του Δήμου, κάτι που είναι προδήλως Αντισυνταγματικό και παράνομο, επιπλέον η διαχείριση αυτή συνίσταται σε λειτουργική επιχορήγηση και ενίσχυση του Κράτους, κάτι που επίσης επί της ουσίας είναι Αντισυνταγματικό και παράνομο. Επισημαίνουμε ότι με το Σύνταγμά μας προβλέπεται η Αποκέντρωση και απαγορεύεται η Συγκέντρωση, δηλαδή αρμοδιότητα που έχει «περάσει» στην Αυτοδιοίκηση δεν επιτρέπεται να «επιστρέψει» στο Κράτος. Εν προκειμένω, όμως, «επιστρέφει» στο Κράτος η διαχείριση του προσωπικού, αλλά και των πόρων μας, κάτι που αντίκειται στο Σύνταγμα. Επιπλέον, η διαχείριση του προσωπικού και των πόρων μας βρίσκονται στον πυρήνα της λειτουργικής (οικονομικής και διοικητικής) αυτοτέλειας των ΟΤΑ, συνεπώς και οι διατάξεις του Συντάγματος περί αυτοτέλειας των ΟΤΑ παραβιάζονται με τη διαδικασία αυτή, εκτός από τις διατάξεις περί Αποκέντρωσης. Και βέβαια, η ενίσχυση της λειτουργίας του Κράτους με πόρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνιστά μη επιτρεπτό και μη νόμιμο λειτουργικό σκοπό μας, συνεπώς η σχετική δαπάνη (μισθοδοσία προσωπικού που υπηρετεί στο Κράτος) είναι μη νόμιμη, μη επιτρεπτή και δεν μπορεί να «νομιμοποιηθεί» από οποιαδήποτε διάταξη περί «παρέκκλισης από κάθε διαδικασία», καθώς οι διατάξεις νόμου περί «παρέκκλισης από κάθε διάταξη» αποτελούν διατάξεις κοινού Νόμου, που δεν μπορούν να αντίκεινται στο Σύνταγμα και στις διατάξεις περί διαχείρισης του δημοτικού χρήματος, οι οποίες έχουν ειδικότερο αντικείμενο, σε σχέση με τις διατάξεις περί αποσπάσεων προσωπικού».
Τέσσερις αποσπαμένοι υπάλληλοι στο Δήμο Αλίμου
Στο Δήμο Αλίμου μέχρι σήμερα έχουν συνολικά αποσπαστεί τέσσερις υπάλληλοι, η μισθοδοσία των οποίων ανέρχεται σε πολλές δεκάδες χιλιάδες ευρώ ετησίως, «ζημιώνοντας κατά το ποσό αυτό το Δημοτικό Ταμείο, για τη διαχείριση του οποίου είμαστε υπόλογοι, ενώ επιπλέον οι υπάλληλοι αυτοί απουσιάζουν από καίριες θέσεις, όπου το εναπομένον προσωπικό είναι πολύ κάτω του ποσοστού 65%, που θέτει ο Νόμος ως ‘όριο ασφαλείας’ για την αποχώρηση υπαλλήλων. Αποτέλεσμα τούτων, να μην μπορεί να λειτουργήσει ομαλά και αποτελεσματικά η Υπηρεσία, την ώρα που πληρώνει από δημοτικούς πόρους προσωπικό των Υπουργείων», τονίζει ο Δήμαρχος Αλίμου Ανδρέας Κονδύλης.
Δυο από τους υπαλλήλους αυτούς έχουν αποσπαστεί το 2020 και οι άλλοι δυο το 2021. Μάλιστα για τους δύο τελευταίους ο Δήμαρχος Αλίμου Ανδρέας Κονδύλης τόνισε ότι «σύμφωνα με σχετικές αναφορές του Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών και του Διευθυντή Διοικητικών Υπηρεσιών, αποχώρησαν από την Υπηρεσία με προδήλως αντιεπαγγελματική, παράνομη και πειθαρχικώς ελεγκτέα συμπεριφορά, δεδομένου ότι δεν τους ενημέρωσαν για την ημερομηνία αποχώρησης τους, δεν παρέδωσαν ως όφειλαν τις υπηρεσιακές υποχρεώσεις σε συναδέλφους τους και δεν τους ενημέρωσα, επιδεικνύοντας πλήρη περιφρόνηση προς την Υπηρεσία, τη δεοντολογία και υποτιμώντας την κοινωνία του Αλίμου, που τόσα χρόνια τους μισθοδοτεί».
Τρεις εναλλακτικές λύσεις πρότεινε ο Δήμαρχος Αλίμου
Ο Δήμαρχος Αλίμου Ανδρέας Κονδύλης απευθύνθηκε στους αρμόδιους Υπουργούς καθώς και στα θεσμικά όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την επίλυση του εν λόγω προβλήματος προτείνοντας 3 εναλλακτικές λύσεις:
- Ανάκληση των πράξεων απόσπασης. Δηλαδή να επιστρέψουν οι Υπάλληλοι στις θέσεις τους στον Δήμο, ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργική ανωμαλία του Δήμου, αλλά και να αποκατασταθεί η τάξη στο Δημοτικό Ταμείο, το οποίο δεν μπορεί να πληρώνει προσωπικό του Κράτους.
- Τροποποίηση των πράξεων απόσπασης ως προς τον φορέα που θα καταβάλει μισθοδοσία (φορέας υποδοχής). Δηλαδή να αποκαταστήσουν τη θεσμική και συνταγματική ανωμαλία οι αρμόδιοι Υπουργοί, αναλαμβάνοντας τα αρμόδια Υπουργεία τη μισθοδοσία του προσωπικού που απασχολούν. Απαλλάσσεται έτσι ο Δήμος μας από την χρηματοδότηση του Κεντρικού Κράτους μέσω του Δημοτικού Ταμείου.
- Επιχορήγηση του Δήμου Αλίμου ισόποσα ως προς τη δαπάνη μισθοδοσίας των αποσπασμένων.
Δυστυχώς παρόλο που αναφερόταν εκτενώς στο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ως Δήμος και παρόλο που τους ενημέρωσε ότι προτίθεται να προβεί σε εντολή προς την Δ/νση Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου για την διακοπή κάθε μισθολογικής δαπάνης των ως άνω υπαλλήλων από την 1η Ιουλίου 2021, εφόσον δεν εξευρεθεί άλλη λύση, απάντηση δεν έλαβε. Εκτός από τον Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, ο οποίος με έγγραφό του (αρ.πρωτ. ΥΠΟΙΚ 66325 ΕΞ2021 04/06/2021) ουσιαστικά αρνείται όλες τις εναλλακτικές λύσεις που του πρότειναν και απορρίπτει τους ισχυρισμούς τους.
Ο Ανδρέας Κονδύλης επεσήμανε επίσης το εξής: «Εξυπακούεται ότι οι ίδιοι οι υπάλληλοι είναι σε θέση να διακόψουν την Απόσπασή τους και να επανέλθουν στον Δήμο Αλίμου, υπηρετώντας στην δημοτική Υπηρεσία και να μισθοδοτούνται από αυτήν, μέχρις ότου επιλυθεί το ζήτημα με οριστικό τρόπο (π.χ. αναλάβουν τη δαπάνη μισθοδοσίας οι Υπηρεσίες υποδοχής των εργαζομένων κ.λπ.).»
Η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου
Ύστερα από διαλογική συζήτηση τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου αποφάσισαν ομόφωνα (με τον Νίκο Παπανικολάου να δίδει λευκή ψήφο) τα εξής:
Ι. Ο Δήμος Αλίμου εκφράζει την έντονη διαμαρτυρία του για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σχετικά με τους υπαλλήλους του Δήμου Αλίμου που υπηρετούν αποσπασμένοι σε υπηρεσίες των Υπουργείων ή φορείς του Κράτους, αλλά εξακολουθούν να λαμβάνουν τις αποδοχές τους από τον προϋπολογισμό του Δήμου Αλίμου. Πρόκειται για πρακτική καθόλα άδικη, αθέμιτη και αντισυνταγματική. Τίθεται, πλέον, ζήτημα λειτουργικής επιβίωσης του Δήμου και αποκατάστασης της ουσιαστικής και θεσμικής τάξης. Η τήρηση των προβλέψεων του Συντάγματος και η εξασφάλιση της μέγιστης απόδοσης της εισφοράς των δημοτών και επιχειρήσεων του Αλίμου, με παροχή υπηρεσιών από τον Δήμο, είναι σημαντικότερη για τον Δήμο μας από την εφαρμογή διοικητικών πράξεων που έρχονται σε αντίθεση με τις Συνταγματικές αρχές και προκαλούν, από αναρμόδια μάλιστα όργανα, οικονομική επιβάρυνση του Δήμου μας.
ΙΙ. Δίδεται εντολή προς τη Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου, τον εκκαθαριστή μισθοδοσίας και σε κάθε αρμόδιο προς τούτο υπάλληλο, και για λόγους επείγοντες και εξαιρετικούς προάσπισης του δημοσίου συμφέροντος, όπως προβούν σε διακοπή κάθε μισθολογικής δαπάνης από την 1η Ιουλίου 2021 στους 4 υπαλλήλους.
IV. Να ενημερωθούν εγγράφως οι διοικητικές Αρχές (Υπουργοί κ.λπ.) που εξέδωσαν τις ανωτέρω Αποφάσεις Απόσπασης, ότι οι Αποφάσεις τους εφεξής δεν εκτελούνται ως προς το σκέλος της δαπάνης, καθόσον αναρμοδίως τα όργανα του Κεντρικού Κράτους έλαβαν Απόφαση για δαπάνη του Δήμου Αλίμου, ρητά δε επιφυλλάσσεται ο Δήμος Αλίμου για την αξίωση επιστροφής του συνόλου των καταβληθέντων ποσών για δαπάνες μισθοδοσίας, εισφορών κ.λπ.
V. Να λάβουν γνώση της παρούσας Απόφασης τα συλλογικά όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΚΕΔΕ, ΠΕΔΑ κ.λπ.) και να ζητηθεί η δική τους επιτακτική παρέμβαση, για την επίλυση του προβλήματος, που ταλαιπωρεί αθέμιτα δεκάδες Δήμους σε όλη την χώρα.
ΙΙΙ. Εξουσιοδοτούν τον Δήμαρχο για την εκτέλεση της παρούσα και για κάθε περαιτέρω απαραίτητη ενέργεια.
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 26 Ιουνίου 2021]
