Tο mentoring είναι γνωστό από την ελληνική μυθολογία. Ο Οδυσσέας φέρεται να εμπιστεύτηκε τα του οίκου του και την υποστήριξη του γιού του Τηλέμαχου στον μέντορα, τη μορφή του οποίου φέρεται να έπαιρνε η Θεά Αθηνά.
Σύμφωνα με το Cambridge Dictionary, το mentoring είναι η δραστηριότητα υποστήριξης και παροχής επαγγελματικών συμβουλών από κάποιον πιο έμπειρο (τον μέντορα-mentor) σε κάποιον λιγότερο έμπειρο (τον mentee), με σκοπό την επαγγελματική ανάπτυξη του δεύτερου.
Οι προκλήσεις
Ανάλογα με τον κλάδο, που απασχολείται ένας νέος επαγγελματίας, προκλήσεις όπως
• Υψηλές απαιτήσεις του ρόλου
• Περιορισμένος χρόνος για την απόκτηση εμπειρικής γνώσης (experiential knowledge)
• Κενά στην απόδοση στην εργασία (performance gaps)
• Στόχοι επαγγελματικής ανάπτυξης και εξέλιξης
είναι μερικές από τις αιτίες, που ενδέχεται να καθιστούν απαραίτητη την υιοθέτηση του mentoring σε μια επιχείρηση, προκειμένου οι εργαζόμενοι να αποκτήσουν (ή να αποκτήσουν σε συντομότερο χρόνο) τις γνώσεις και δεξιότητες, που χρειάζονται προκειμένου να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες της επιχείρησης και του ρόλου τους.
Στην παραγωγή λόγου χάρη, οι συχνά έντονοι και εντατικοί ρυθμοί εργασίας και η ανάγκη γρήγορης προσαρμογής νέων εργαζόμενων (π.χ. τεχνικών συντήρησης, ποιοτικού ελέγχου, χειριστών μηχανών κ.λ.π.) στο αντικείμενο της δουλειάς, καθιστά επίσης αναγκαία την εφαρμογή mentoring από παλαιότερα και πιο έμπειρα στελέχη.
Ένα άλλο παράδειγμα προέρχεται από την εμπορική ναυτιλία, όπου ο χρόνος παραμονής στη θάλασσα, που απαιτείται προκειμένου να αποκτήσει ένας ναυτικός το εκάστοτε πιστοποιητικό ικανότητας, είναι συχνά πολύ λίγος για την απόκτηση και της απαιτούμενης εμπειρικής γνώσης.
Mentoring και εκπαίδευση
Το mentoring διαφέρει (παραδοσιακά) ως διαδικασία από την συνήθη επαγγελματική εκπαίδευση (training). Οι κύριες διαφορές είναι:
• Το mentoring είναι συνήθως μια μη τυπική διαδικασία παροχής εμπειρικής γνώσης με τη χρήση διαφόρων μέσων και εργαλείων (πηγές γνώσης, πρακτική εξάσκηση, χρήση επαγγελματικού δικτύου κ.λ.π.)
• Το mentoring μπορεί να έχει πολύ μεγάλη χρονική διάρκεια
• Το mentoring είναι μια επαγγελματική (συνάμα και προσωπική βασισμένη στην εμπιστοσύνη) σχέση μεταξύ του μέντορα (mentor) και του ‘μαθητή’ (mentee) και βασίζεται αφενός στη διαφορά επαγγελματικής εμπειρίας και αφετέρου στην πραγματική διάθεση του μέντορα (mentor) να θέλει να υποστηρίξει τον ‘μαθητή’ του (mentee).
Το να είναι κανείς μέντορας (mentor) δεν είναι πάντα μια απλή υπόθεση. Εκτός από την βαθειά γνώση και την επαγγελματική εμπειρία, που απαιτείται από τον μέντορα στο αντικείμενο στο οποίο καλείται να υποστηρίξει και καθοδηγήσει τον ‘μαθητή’ του, ο μέντορας είναι ο έμπιστος σύμβουλος, είναι το πρότυπο, είναι ο άνθρωπος, που μας εμπνέει με την προσωπικότητα και τη γνώση και την εμπειρία του.
Το ρόλο του μέντορα τον έχει συνήθως ένας ποιο έμπειρος σε μια επιχείρηση, που γνωρίζει καλά την επιχείρηση και το αντικείμενο εργασίας.
Ο μέντορας πρέπει εκτός από τη γνώση και εμπειρία, να έχει υπομονή και τη διάθεση υποστήριξης του ‘μαθητή’. Ο μέντορας είναι (παραδοσιακά) πολύ περισσότερο από σύμβουλος.
Ο ιδανικός μέντορας είναι, θα μπορούσε να πει κανείς με ασφάλεια, κάποιος που γνωρίζει καλά και τα δυνατά και λιγότερο δυνατά χαρακτηριστικά του ‘μαθητή’ του και ως εκ τούτου μπορεί να τον καθοδηγήσει με πιο στοχευμένο και με αποτελεσματικότερο τρόπο στην επίτευξη του επιθυμητού ή του απαιτούμενου αποτελέσματος.
Όπως είναι άλλωστε διεθνώς αναγνωρισμένο και αποδεδειγμένο, η προσωπική επαγγελματική ανάπτυξη και επιτυχία βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στην αξιοποίηση των δυνατών χαρακτηριστικών των εργαζομένων και στην αποφυγή ‘παγίδων’, που θα μπορούσαν να σταθούν εμπόδια σε αυτήν.
Του Ιωάννη Ν. Γουσγούνη (Ιδρυτή & ιδιοκτήτη της SUCCESSKeysGR)
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 8 Ιουλίου 2017]
