Του Γιώργου Λαουτάρη
Στις …καθυστερήσεις βρισκόμαστε ήδη σε ό,τι αφορά την κατάθεση του νομοσχεδίου για την αλλαγή του “Καλλικράτη” και τη νέα μεταρρύθμιση στο πλαίσιο λειτουργίας της αυτοδιοίκησης. Από “τα μέσα του 2017” ως πιθανό χρόνο, μετακινηθήκαμε στο “εντός του καλοκαιριού”, ενώ πλέον ο υπουργός Εσωτερικών μιλά για κατάθεση νομοσχεδίου “εντός του έτους”. Στο ρευστό αυτό τοπίο, που έχει βέβαια φωτιστεί αρκετά από τις αναλυτικές προτάσεις που κατέθεσε η πολυσυλλεκτική Επιτροπή του υπουργείου και αποκαλύπτει τις κυβερνητικές προθέσεις, έρχεται να προσθέσει δόσεις αβεβαιότητας η διαμάχη μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Δημοκρατίας ως προς τη θέσπιση απλής αναλογικής στις εκλογές της αυτοδιοίκησης.
Η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση που πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα την προηγούμενη Πέμπτη 12 Οκτωβρίου, σηματοδότησε τη δεύτερη πρωθυπουργική αναφορά στη σημασία θέσπισης αναλογικού συστήματος ανάδειξης δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων. “Υπάρχουν ώριμες τομές που πρέπει να γίνουν, είμαστε ανοιχτοί να συζητήσουμε μαζί σας και με τους δημάρχους, θα κάνουμε τολμηρές τομές, αν χρειαστεί, μέσα από διάλογο και σύνθεση”, είπε ο Αλέξης Τσίπρας και πρόσθεσε: “Όταν όλοι μας γύρω και εσείς πολλές φορές λέτε στις ομιλίες σας ότι είναι ώρα των συναινέσεων και των συνεννοήσεων, δεν μπορείτε να αρνείστε μια μεγάλη θεσμική δημοκρατική τομή, που προδιαγράφει ένα πλαίσιο και εξαναγκάζει την Τοπική Αυτοδιοίκηση να μπει στο πλαίσιο του διαλόγου, της σύνθεσης, των συναινέσεων και των συνεννοήσεων. Που είναι η απλή αναλογική και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση”.
Ήταν η δεύτερη φορά μετά τη συνέντευξη Τύπου στο Υπουργείο Εσωτερικών, πλάι στον Πάνο Σκουρλέτη την 1η Ιουνίου, που ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρεται στην ανάγκη αναλογικής αλλαγής του εκλογικού συστήματος, γεγονός που οδηγεί με ασφάλεια στο συμπέρασμα ότι πρόκειται εκ των κορυφαίων κυβερνητικών προτεραιοτήτων, από αυτές που δεν επιδέχονται διαπραγμάτευση.
Ήρθε όμως μετά την ομιλία της Λάρισας η απάντηση από τη Νέα Δημοκρατία, η οποία γυρνά τη συζήτηση στην αρχή. Με δήλωσή του ο τομεάρχης Εσωτερικών της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Μάκης Βορίδης δήλωσε με κάπως θολό τρόπο ότι το κόμμα του στην κυβέρνηση θα αποτρέψει αυτή την αλλαγή. Αναλυτικά είπε: “Η κυβέρνηση, βλέποντας την κατάρρευσή της, επαναφέρει το ζήτημα της αλλαγής του εκλογικού συστήματος στις αυτοδιοικητικές εκλογές για να καταστήσει τους δημάρχους όμηρους της μειοψηφίας. Άλλα είναι σήμερα τα προβλήματα της Tοπικής Aυτοδιοίκησης: Γραφειοκρατία. Επικάλυψη αρμοδιοτήτων. Παράνομοι διορισμοί. Μειωμένη χρηματοδότηση. Ευτυχώς πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές, θα έχουν προηγηθεί οι βουλευτικές. Η Νέα Δημοκρατία θα είναι κυβέρνηση και τίποτε από αυτά δεν θα υλοποιηθεί”.
Ο Μάκης Βορίδης σκόπιμα δεν διευκρινίζει αν το κόμμα του πρόκειται να καταργήσει έναν ψηφισμένο νόμο, στην περίπτωση που εκλεγεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρωθυπουργός. Αφήνει να εννοηθεί μάλλον ότι οι πολιτικές εξελίξεις θα φέρουν τη ΝΔ στην εξουσία νωρίτερα από ό,τι υπολογίζει ο Αλέξης Τσίπρας και τα σχέδια αυτά θα μείνουν στα χαρτιά. Βέβαια είναι πράγματι πολύ πιθανό να προηγηθούν οι εθνικές εκλογές, όμως ίσως έχουν διαφορά λίγων μηνών με τις τοπικές. Αν ο νέος “Καλλικράτης” έχει ήδη ψηφιστεί, είναι απίθανο μια νέα κυβέρνηση να αλλάξει τον εκλογικό νόμο μήνες πριν στηθούν κάλπες σε Δήμους και Περιφέρειες…
Η αβεβαιότητα αυτή επηρεάζει προφανώς τους υποψήφιους και τα επιτελεία τους που ήδη καταστρώνουν σχεδιασμούς για τις δημοτικές και περιφερειακές αναμετρήσεις του 2019. Ο νέος εκλογικός νόμος αλλά κυρίως το νέο πλαίσιο διοίκησης των ΟΤΑ που φέρνει ο νέος νόμος πολύ σύντομα μόλις παγιωθούν οι προτάσεις, θα γίνει κατανοητό ότι αλλάζουν …τα πάντα.
Οι νυν δήμαρχοι χάνουν από την απλή αναλογική
Μεγάλες ανακατατάξεις στις παρατάξεις θα φέρει το αναλογικό σύστημα ανάδειξης των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων. Οι σημαντικότερες παρενέργειες είναι ότι τα ψηφοδέλτια θα μικρύνουν σε αριθμό προσώπων και θα χαθεί το μπόνους εδρών στον πρώτο συνδυασμό.
Το γεγονός αυτό θα προκαλέσει αναμφίβολα διασπάσεις στις μεγάλες παρατάξεις και βασικά στις σημερινές διοικούσες παρατάξεις. Όσα στελέχη τους έχουν μεσαία εκλογιμότητα, δηλ. χρειάζονται το μπόνους εδρών για να βρεθούν σε εκλόγιμη θέση, σύντομα θα αντιληφθούν ότι δεν έχουν ελπίδα στις παρατάξεις αυτές και θα αναζητήσουν μικρότερες, όπου το ειδικό τους βάρος θα είναι μεγαλύτερο.
Την ίδια στιγμή, θα γίνει αντιληπτό ότι η αντιπολίτευση φεύγει πλέον από την πολιτική ανυπαρξία και πολύ πιθανό είναι να κληθεί να συνδιοικήσει με την πρώτη παράταξη. Η τάση λοιπόν συσπείρωσης γύρω από τον θεωρούμενο ως πιο ισχυρό συνδυασμό θα μετριαστεί σοβαρά, αν δεν εξαλειφθεί εντελώς.
Όσοι λοιπόν από τους νυν εκλεγμένους δημάρχους και περιφερειάρχες σκέπτονται να ανανεώσουν τη θητεία τους, θα δουν ότι χάνουν πολλά από τα πλεονεκτήματα που τους προσφέρει η σημερινή τους ισχύς.
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 21 Οκτωβρίου 2017]
