Γιατί δυσκολευόμαστε να πούμε «όχι»;

Απόψεις Υγεία

Γράφει η  Παναγιώτα ΚοβάνηΨυχολόγος, MSc. Ψυχική Υγεία Παιδιών και ΕφήβωνΟικογενειακή Συμβουλευτική & Ψυχολογική Υποστήριξη παιδιών-εφήβων

Δεν είναι συνήθως ωραίο να ακούς τη λέξη «όχι». Αντιπροσωπεύει από την απόρριψη, μέχρι την αποτυχία και την απώλεια. Μερικές φορές προκαλεί έκπληξη και είναι αναμενόμενο, αλλά σπάνια είναι η απάντηση που ελπίζουμε.

Επομένως, πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να πουν «όχι» όταν τους ζητείται να κάνουν κάτι, επειδή δεν θέλουν να είναι ο λόγος που κάποιος άλλος θα νιώσει έτσι. Δυστυχώς, όταν κάποιος σας ζητά μια χάρη, ιδιαίτερα σε ένα εργασιακό περιβάλλον, συχνά πρέπει να πείτε «όχι». Ίσως δεν έχετε το χρόνο να βοηθήσετε, ή ίσως απλά δεν έχετε την ικανότητα, αλλά παρόλα αυτά το να λέτε «όχι» μπορεί να κάνει πολλούς ανθρώπους να αισθάνονται άβολα. Θα πιστεύουν ότι είστε εγωιστής, κακός ή μη συνεργάσιμος.

Μερικοί λόγοι για τους οποίους λέτε «όχι» μπορεί να είναι οι παρακάτω:

1. Θέλετε να επιδείξετε προθυμία και δέσμευση

Μπορεί να θέλετε ειλικρινά να βοηθήσετε ή μπορεί απλώς να θέλετε να δείξετε ότι είστε πρόθυμοι να βοηθήσετε άλλους. Εάν ξεκινήσατε πρόσφατα μια νέα δουλειά, μπορεί να αισθανθείτε ότι πρέπει να καταβάλετε επιπλέον προσπάθεια για να δείξετε προθυμία να εμπλακείτε, αλλά αυτό πρέπει να εξισορροπηθεί προσεκτικά. Μην αφήνετε την προθυμία σας να εμπλακείτε και να βοηθήσετε άλλους να επηρεάσει τη δουλειά σας.

2. Νομίζετε ότι μπορεί να μην αρέσετε στους άλλους αν πείτε «όχι»

Μπορεί να είναι άβολο να λέμε «όχι» σε κάποιον, και ακόμη περισσότερο να λέμε «όχι» σε άτομα που θέλουμε να τους αρέσουμε. Είτε πρόκειται για ένα αφεντικό που προσπαθείτε να εντυπωσιάσετε είτε για έναν φίλο με τον οποίο θέλετε να μείνετε κοντά, είναι στην ανθρώπινη φύση να ανησυχείτε ότι θα τους αρέσετε λιγότερο επειδή τους είπατε «όχι». Αν όμως είστε ξεκάθαροι με τους λόγους σας, τότε θα πρέπει να σεβαστούν την απόφασή σας. Και σκεφτείτε τη δική σας εμπειρία, αν κάποιος δεν μπορεί να σας βοηθήσει με μια χάρη, τον σκέφτεστε αυτόματα λιγότερο; Λοιπόν, γιατί θα περιμένατε να ισχύει το αντίστροφο;

3. Θέλετε πραγματικά να βοηθήσετε

Μερικές φορές, μπορεί να δυσκολευτείτε να πείτε «όχι» σε κάποιον επειδή θέλετε πραγματικά να βοηθήσετε, αλλά δεν μπορείτε. Ίσως είστε ήδη καταπονημένος και δεν έχετε το χρόνο, ίσως δεν έχετε τις δεξιότητες ή την εμπειρία για να βοηθήσετε, αλλά μπορεί να είναι άβολο να μην μπορείτε να βοηθήσετε όταν το θέλετε πραγματικά. Ίσως εδώ να επιλέξετε να βοηθήσετε όσο μπορείτε.

4. Αισθάνεστε ενοχές μετά

Όταν λέτε «όχι» σε κάποιον, σκέφτεστε τις ενέργειές σας στη συνέχεια και μερικές φορές νιώθετε άβολα για την απόφαση που πήρατε; Αυτό είναι πραγματικά ένα κοινό αίσθημα αλλά και εντελώς περιττό. Όταν έχετε άλλες δεσμεύσεις, σας επιτρέπεται να βάλετε πρώτα τις δικές σας ανάγκες και να δώσετε προτεραιότητα σε ό,τι είναι πιο σημαντικό. Αν σταθμίσατε τις επιλογές και αποφασίσατε ότι έπρεπε να πείτε «όχι», τότε δεν έχετε τίποτα για να αισθανθείτε ένοχοι.

5. Δεν θέλετε να πληγώσετε τα συναισθήματά τους

Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να είσαι διεκδικητικός και να είσαι επιθετικός και υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να λες «όχι» και στο να είσαι αγενής ή να μην βοηθάς. Όταν κάποιος σας ζητά κάτι, θα πρέπει να γνωρίζει ότι υπάρχει πιθανότητα να πρέπει να πείτε «όχι», επομένως τα συναισθήματά του δεν πρέπει να πληγωθούν εάν αυτή είναι η απάντησή σας. Επίσης, εφόσον μπορείτε να το εξηγήσετε με τρόπο που να δείχνει ότι σκεφτήκατε τα συναισθήματά του, αλλά έπρεπε να πείτε «όχι» για άλλους σημαντικούς και κατανοητούς λόγους, τότε δεν θα πρέπει να έχουν λόγο να προσβάλλεται.

[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 29 Οκτωβρίου 2022]