Γράφει η: ΚΟΚΚΟΡΗ ΓΕΩΡΓΙΑ D.D.S. Χειρουργό Οδοντίατρο Αισθητική & Επανορθωτική Οδοντιατρική-Εμφυτεύματα.
Η ξηροστομία είναι συνεχής και σε κάνει να νιώθεις άβολα ή εκδηλώνεται μόνο σε κατάσταση άγχους και νευρικότητας; Αν ανήκεις στη δεύτερη κατηγορία, δεν υπάρχει άγχος ανησυχίας καθώς η αίσθηση του στεγνού στόματος είναι μία φυσιολογική κατάσταση όταν είμαστε αγχωμένοι ή νευριασμένοι. Εάν όμως η αίσθηση αυτή είναι συνεχής τότε μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα κάποιου προβλήματος υγείας ή να οδηγήσει σε κάποιο πρόβλημα.
Το σάλιο παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του στόματος διατηρώντας ένα ουδέτερο στοματικό pH, προστατεύοντας τους στοματικούς ιστούς από διάφορους μικροοργανισμούς, συντελώντας στην επανασβεστίωση των δοντιών, διευκολύνοντας την κατάποση και την πέψη με τα διάφορα ειδικά ένζυμα που διαθέτει και λειτουργώντας ως διαλύτης για τα γευστικά ερεθίσματα. Όταν εμφανιστούν προβλήματα στην έκκριση σάλιου μπορεί να προκύψουν διάφορα σημεία και συμπτώματα στο στόμα. Τότε μιλάμε για την παθολογική κατάσταση που ονομάζεται ξηροστομία και η οποία αποτελεί μία κοινή υποκειμενική ενόχληση των ασθενών που συνήθως, αλλά όχι πάντοτε συνδέεται με την υπολειτουργία των σιελογόνων αδένων.
Ποιά είναι τα αίτια της ξηροστομίας;
Η ξηροστομία μπορεί να προκύψει:
1. Ως παρενέργεια από τη χρήση διαφόρων φαρμακευτικών ουσιών όπως:
- Αντικαταθλιπτικά
- Ηρεμιστικά
- Αντιϊσταμινικά
- Αντικαρκινικά
- Διουρητικά
- Αντισπασμωδικά
- Φάρμακα του καρδιαγγειακού συστήματος κ.α
2. Από απόφραξη σιελογόνων αδένων ή την απλασία αυτών.
3. Από χρόνια νοσήματα όπως:
- Το σύνδρομο Sjοgren
- Η σαρκοείδωση
- Η προσβολή από τον ιό του HIV
- Η υπέρταση
- Το πάρκινσον
- Ο διαβήτης κ.α.
4. Από τη στοματική άπνοια
5. Από το κάπνισμα ή το μάσημα καπνού
6. Από καταστάσεις που συνδέονται με αφυδάτωση
7. Από ακτινοθεραπεία στην περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου.
Ποιές οι επιπτώσεις της ξηροστομίας στα δόντια και τα ούλα;
- Πολυτερηδονισμός και διαβρώσεις των δοντιών. Χωρίς τη ρυθμιστική λειτουργία του σάλιου το pH του στόματος είναι όξινο για μεγάλο χρονικό διάστημα συντελώντας στην απασβεστίωση των δοντιών.
- Δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για την ανάπτυξη λοιμώξεων στο στόμα, όπως μυκητιάσεις.
- Δυσκολία χρήσης κινητών προσθετικών εργασιών.
- Εμφάνιση νόσων του περιοδοντίου.
Πώς θα καταλάβω ότι έχω ξηροστομία;
Τα συμπτώματα της ξηροστομίας ποικίλουν ανάλογα με τη σοβαρότητα της αιτίας που την προκαλεί. Τα πιο συνηθισμένα είναι:
- Αίσθημα ξηρότητας στο στόμα.
- Δυσκολία στην ομιλία, κατάποση και μάσηση.
- Συνεχής ανάγκη λήψης νερού, ιδίως με τη λήψη στεγνών τροφών.
- Δυσγευσία, δηλαδή περιορισμένη ή μηδενική αίσθηση της γεύσης.
- Γλώσσα στεγνή με τραχιά επιφάνεια και γλωσσοδυνία.
- Στοματικό έλκος και φλεγμονές των μαλακών ιστών.
- Συχνές μυκητιάσεις του στόματος.
- Καυσαλγία του στόματος.
- Αίσθηση ξηρότητας στο λαιμό.
- Δυσάρεστη αναπνοή.
Τί πρέπει να κάνω;
Η θεραπεία της ξηροστομίας εξαρτάται από την αιτία που την έχει προκαλέσει. Για τον λόγο αυτό συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον οδοντίατρό σας.
Πώς μπορώ να μειώσω τις επιπτώσεις της ξηροστομίας;
- Χρησιμοποιήστε υποκατάστατο σάλιου, για τη διατήρηση της υγρασίας του στόματος.
- Περιορίστε, όσο είναι δυνατόν, τη στοματική αναπνοή. Αναπνέετε από τη μύτη σας.
- Πίνετε άφθονα υγρά και κυρίως νερό.
- Περιορίστε τη κατανάλωση ζάχαρης.
- Διακόψτε το κάπνισμα και τη κατανάλωση καφέ και αλκοόλ.
- Αποφύγετε εδέσματα που κολλάνε στα δόντια.
- Αποφύγετε τη χρήση στοματικών διαλυμάτων με αλκοόλη.
- Ενεργοποιήστε τους σιελογόνους αδένες, π.χ. με τη μάσηση τσίχλας, χωρίς όμως ζάχαρη.
- Χρησιμοποιήστε οδοντόκρεμα με υψηλή συγκέντρωση φθορίου.
- Χρησιμοποιήστε μαλακή οδοντόβουρτσα και αποφύγετε την άσκηση δύναμης.
- Εκπαιδευτείτε από τον οδοντίατρό σας για τον σωστό τρόπο βουρτσίσματος.
- Βουρτσίζετε τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα (1 έως 2 ώρες μετά από κάθε γεύμα).
- Κάνετε τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο, τουλάχιστον 2 φορές το χρόνο για έλεγχο, καθαρισμό και φθορίωση.
- Αποφεύγετε αλμυρές και πικάντικες τροφές γιατί προκαλούν πόνο στο στεγνό στόμα.
Σήμερα υπάρχουν δυνατότητες και τρόποι να μειωθούν σημαντικά οι επιπτώσεις της ξηροστομίας. ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ βρίσκεται στην θετική στάση που θα τηρήσει ο ασθενής!
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 11 Ιουνίου 2022]
