Γράφει η Παναγιώτα Κοβάνη, Ψυχολόγος, MSc. Ψυχική Υγεία Παιδιών και Εφήβων, Οικογενειακή Συμβουλευτική & Ψυχολογική Υποστήριξη παιδιών-εφήβων
Ο Δαλάι Λάμα είχε πει το εξής για τους τοξικούς ανθρώπους: «Αφήστε τους αρνητικούς ανθρώπους. Εμφανίζονται μόνο για να μοιραστούν παράπονα, προβλήματα, καταστροφικές ιστορίες, φόβο και είναι επικριτικοί με τους άλλους. Αν κάποιος ψάχνει έναν κάδο για να πετάξει όλα του τα σκουπίδια, βεβαιωθείτε ότι αυτός ο κάδος δεν θα είναι το μυαλό σας». Το να αποκόψετε την αρνητικότητα από τη ζωή σας – ακόμα κι αν δεν μπορείτε να αποκόψετε το άτομο – δεν σας κάνει κακό άνθρωπο. Σημαίνει ότι εκτιμάτε την ψυχική και συναισθηματική σας ευημερία και ότι έχετε επιλέξει να φροντίσετε τον εαυτό σας.
Όλα αυτά, φυσικά, είναι πιο εύκολο να ειπωθούν παρά να γίνουν. Πως λοιπόν αντιμετωπίζετε τους ανθρώπους που θα προτιμούσατε να αποφύγετε με κάθε κόστος;
1. Βάλτε όρια
Οι τοξικοί άνθρωποι δεν τα πάνε καλά με τα όρια. Έχουν την τάση να θέλουν να ελέγχουν τους άλλους καθώς και τις καταστάσεις. Προσπαθώντας να τους θέσετε όρια δεν θα σας οδηγήσει πουθενά. Το βλέπουν ως προσωπική πρόκληση. Μπορείτε όμως να θέσετε όρια στα πράγματα που μπορείτε να ελέγξετε. Μην επενδύετε πολύ χρόνο ή προσπάθεια με τοξικούς ανθρώπους. Διατηρήστε τις αλληλεπιδράσεις σύντομες και τα θέματα ανοιχτά. Λάβετε υπόψη σας, ότι οι τοξικοί άνθρωποι θα ακούν οτιδήποτε λέτε, εάν αυτό μπορεί να τους κάνει να αισθανθούν ότι είναι καλύτεροι. Μιλήστε λοιπόν για τον καιρό ή πείτε ωραία λόγια για κάποιον άλλο. Βρείτε αφορμές και προφάσεις για να τρέξετε μακριά όσο πιο γρήγορα μπορείτε.
2. Επιλέξτε τις «διαμάχες» σας με σύνεση
Οι τοξικοί άνθρωποι δεν ανταποκρίνονται καλά στην κριτική. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι οι διαμάχες μπορούν να κλιμακωθούν γρήγορα . Λάβετε αυτό υπόψη όταν αλληλεπιδράτε με τοξικά άτομα. Δοκιμάστε το εξής: Βαθμολογήστε τα παράπονά σας σε μια κλίμακα από το 1 έως το 10. Για παράδειγμα, εάν η πεθερά σας λέει κάτι για την αύξηση του βάρους σας, αυτό μπορεί να είναι “6”. Αν πει κάτι στην κόρη σας για την αύξηση του βάρους της; Αυτό είναι πιθανώς ένα “11”. Ο κανόνας μου είναι ότι αν είναι 8 ή παραπάνω, αξίζει να τσακωθώ. Διαφορετικά, είναι καλύτερο να διατηρείτε τα πνεύματα ήρεμα όσο περισσότερο μπορείτε.
3. Αναγνωρίστε και κρατήστε τον εαυτό σας σε απόσταση από τη συμπεριφορά τους
Η αναγνώριση ότι οι άνθρωποι είναι τοξικοί θα πρέπει να είναι το πρώτο βήμα προς την απευαισθητοποίηση από τα λόγια και τις πράξεις τους. Αναρωτηθείτε: «Εκτιμώ τη γνώμη αυτού του ατόμου;» και «Τον ενδιαφέρει το συμφέρον μου κατά βάθος;» Εάν η απάντηση και στις δύο αυτές ερωτήσεις δεν είναι ένα ηχηρό ναι, τότε μην ανησυχείτε τόσο πολύ για το τι λένε ή τι κάνουν. Οι τοξικοί άνθρωποι έχουν τη δύναμη να σε στενοχωρήσουν μόνο αν τους αφήσεις να σε στενοχωρήσουν. Ακόμα κι αν δεν μπορείτε να αποστασιοποιηθείτε σωματικά, έχετε πάντα τη δύναμη να αποστασιοποιηθείτε συναισθηματικά.
4. Εστιάστε στα θετικά
Ακούγεται αρκετά κλισέ. Είναι πολύ αγχωτικό να προσπαθήσει κάνεις να ασχοληθεί με τοξικούς ανθρώπους και τα προβλήματα που δημιουργούν. Προσπαθήστε να εστιάσετε συνειδητά στα θετικά όταν πιάσετε τον εαυτό σας να επικεντρώνεται σε αρνητικές σκέψεις. Οι τοξικοί άνθρωποι δεν αξίζουν την ψυχική σας ενέργεια.
5. Αξιοποιήστε το υποστηρικτικό σας περιβάλλον
Εάν είστε τυχεροί, θα έχετε ένα υποστηρικτικό δίκτυο ατόμων που δεν είναι τοξικά. Μπορεί να νιώθετε ότι είναι πραγματικά λυτρωτικό να εκφράζεις αυτά που αισθάνεσαι σε κάποιον που εκτιμάς (και που σε εκτιμά!), έστω και μόνο για να μην ξεχνάς ότι δεν είσαι εσύ το πρόβλημα. Οι πραγματικοί σας φίλοι θα είναι εκεί για να σας υπενθυμίσουν ότι είστε καταπληκτικοί — οπότε κρατήστε τους κοντά τους.
Η ενασχόληση με τοξικούς ανθρώπους δεν είναι εύκολη και αυτοί οι μηχανισμοί αντιμετώπισης δεν αναπτύσσονται από τη μια μέρα στην άλλη. Σίγουρα όμως θα σας βοηθήσουν να ελαχιστοποιήσετε την τοξικότητα που δεν μπορεί να αποφευχθεί.
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 26 Φεβρουαρίου 2022]
