Το άρθρο 92 του Νομοσχεδίου για το Περιβάλλον που συζητήθηκε και ψηφίστηκε από τη Βουλή στις 4 και 5 Μαΐου ενέκρινε τις θέσεις για την προσωρινή λειτουργία εγκαταστάσεων αστικών υποδομών κοινής ωφέλειας και ειδικότερα Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) στα σημεία όπου λειτουργούν σήμερα σε πάνω από 20 Δήμους μεταξύ των οποίων είναι και οι Δήμοι Αλίμου, Γλυφάδας, Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης και Ηλιούπολης. Με αυτό τον τρόπο λύνονται τα χέρια στις νυν διοικήσεις που για χρόνια ταλανίζονται με το ζήτημα των απορριμμάτων, όμως παρόλα αυτά η λύση που προτάθηκε και ψηφίστηκε δεν έχει μόνιμο χαρακτήρα αλλά φαίνεται πως σύντομα θα απασχολήσει εκ νέου για το τι μέλλει γενέσθαι με τα απορρίμματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι «Η προσωρινή λειτουργία επιτρέπεται από τη δημοσίευση του παρόντος (Νομοσχεδίου) έως τον καθορισμό χώρου προοριζόμενου για τη χρήση αυτή είτε με έγκριση ή τροποποίηση ρυμοτομικού σχεδίου, είτε με τροποποίηση ΓΠΣ ή με έγκριση ΤΧΣ και μέχρι τρία (3) έτη. Μετά τη λήξη της προθεσμίας αυτής παύει η προσωρινή λειτουργία του ΣΜΑ». Πιο συγκεκριμένα στο Δήμο Αλίμου εγκρίνεται το τμήμα εντός εδαφικής έκτασης, επί της Λ. Γερουλάνου, επιφανείας 1.829,00 τ.μ., στο Δήμο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης το γήπεδο πέριξ του κοιμητηρίου Βούλας, της Δ.E. Bούλας, επιφανείας 4.807,78 τ.μ., στο Δήμο Γλυφάδας, το εδαφικό τμήμα επί της οδού Αλ. Παναγούλη, επιφανείας 18.925,78 τ.μ., στο Δήμο Ηλιούπολης το γήπεδο, επιφανείας 13.097,76 τ.μ. Παρά την επικαιρότητα που φέρει τα βλέμματα να είναι στραμμένα στην κορωνοϊού και μετά-κορωνοϊού ημέρα υπήρξαν αντιδράσεις και συγκεντρώσεις την ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Υπερψηφίστηκε το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο
Ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία τόσο επί της αρχής όσο και επί των άρθρων του, το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος για τον εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και την εναρμόνιση της με το κοινοτικό δίκαιο.
Ναι επί της αρχής ψήφισαν και οι 158 βουλευτές της ΝΔ ενώ 56 βουλευτές της Αντιπολίτευσης καταψήφισαν.
Είχαν προηγηθεί ονομαστικές ψηφοφορίες που είχαν ζητήσει ΚΙΝΑΛ και ΚΚΕ ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ είχε αποχωρήσει από τη διαδικασία.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κατηγόρησε τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Περιβάλλοντος ότι προωθούν την ιδιωτικοποίηση δημόσιων αγαθών, στην ενέργεια, τα νερά, τη γη, ενώ κρίσιμες για το περιβάλλον και το χώρο, δημόσιες αδειοδοτικές ή ελεγκτικές λειτουργίες ανατίθενται σε εκτός διοίκησης ιδιωτικούς φορείς και ζήτησε… αλλαγή κυβέρνησης και όχι αλλαγή κλίματος.
Το ΚΙΝΑΛ είχε καταθέσει αίτημα για ονομαστική ψηφοφορία επί σειρά άρθρων του νομοσχεδίου ενώ το ΚΚΕ ζήτησε να διεξαχθεί και επί της αρχής του.
Σημειώνεται ότι με επιστολική ψήφο ψήφισαν συνολικά 141 βουλευτές.
Προσωρινή Λειτουργία Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων
Με το άρθρο 92 του Νομοσχεδίου για το Περιβάλλον ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης μεταξύ άλλων έθιξε και το ζήτημα της Λειτουργίας των υφιστάμενων Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων σε 23 Δήμους, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται και οι Δήμοι Αλίμου, Γλυφάδας, Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης και Ηλιούπολης. Έτσι λύνει τα χέρια στις νυν διοικήσεις που για χρόνια ταλανίζονται με το ζήτημα των απορριμμάτων, όμως παρόλα αυτά η λύση που προτάθηκε και ψηφίστηκε δεν έχει μόνιμο χαρακτήρα αλλά φαίνεται πως σύντομα θα απασχολήσει εκ νέου για το τι μέλλει γενέσθαι.
Αναλυτικότερα σύμφωνα με το Άρθρο 92:
1. Εγκρίνονται οι θέσεις για την προσωρινή λειτουργία εγκαταστάσεων αστικών υποδομών κοινής ωφέλειας και ειδικότερα Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) στα σημεία όπου λειτουργούν σήμερα, όπως εμφαίνονται στα τοπογραφικά διαγράμματα και δημοσιεύονται σε φωτοσμίκρυνση στο Παράρτημα ΙΙΙ του παρόντος για τους Δήμους: Αγίων Αναργύρων-Καματερού, Αλίμου, Ασπρόπυργου, Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Βριλησσίων, Βύρωνος, Γλυφάδας, Ερμιονίδας, Ζωγράφου, Ηλιούπολης, Κηφισιάς, Μαρκοπούλου Μεσογαίας, Νέας Σμύρνης, Παλαιού Φαλήρου, Παπάγου-Χολαργού, Πειραιά, Περάματος, Περιστεριού, Πετρούπολης, Ραφήνας – Πικερμίου, Σαλαμίνος, Σπάτων – Αρτέμιδος και Νέας Φιλαδέλφειας-Νέας Χαλκηδόνας ως εξής:
β) Στον Δήμο Αλίμου, το τμήμα εντός εδαφικής έκτασης, επί της Λ. Γερουλάνου, επιφανείας 1.829,00 τ.μ. που εμφαίνεται με στοιχεία (Α1,Α2,Α3,…,Α6,Α1) στο τοπογραφικό διάγραμμα κλίμακας 1:200 που θεωρήθηκε από την Αναπληρώτρια Διευθύντρια Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Αλίμου.
δ) Στον Δήμο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης το γήπεδο πέριξ του κοιμητηρίου Βούλας, της Δ.E. Bούλας, επιφανείας 4.807,78 τ.μ. που εμφαίνεται με στοιχεία (Κ1,Κ2,Κ3,…,Κ18,Κ1) στο τοπογραφικό διάγραμμα κλίμακας 1:500 που θεωρήθηκε από την Προϊσταμένη του τμήματος Πολεοδομικών Εφαρμογών του Δήμου Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης.
στ) Στον Δήμο Γλυφάδας, το εδαφικό τμήμα επί της οδού Αλ. Παναγούλη, επιφανείας 18.925,78 τ.μ. που εμφαίνεται με
στοιχεία (Α1,Α2,Α3,…,Α25,Α1) στο τοπογραφικό διάγραμμα κλίμακας 1:500 που θεωρήθηκε από την Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Γλυφάδας.
θ) Στον Δήμο Ηλιούπολης το γήπεδο, επιφανείας 13.097,76 τ.μ. που εμφαίνεται με στοιχεία (1,2,…,46,1) στο τοπογραφικό διάγραμμα κλίμακας 1:200 που θεωρήθηκε από τον Αντιδήμαρχο Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Ηλιούπολης.
ιγ) Στον Δήμο Παλαιού Φαλήρου, το τμήμα εντός του Νεκροταφείου επί της οδού Σωκράτους, επιφανείας 371,77 τ.μ. που εμφαίνεται με στοιχεία (Α2,Α8,Α5,…,Μ6,Α2) στο τοπογραφικό διάγραμμα κλίμακας 1:500 που θεωρήθηκε από τη Διευθύντρια Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Παλαιού Φαλήρου.
2. Η προσωρινή λειτουργία επιτρέπεται από τη δημοσίευση του παρόντος έως τον καθορισμό χώρου προοριζόμενου για τη χρήση αυτή είτε με έγκριση ή τροποποίηση ρυμοτομικού σχεδίου, είτε με τροποποίηση ΓΠΣ ή με έγκριση ΤΧΣ και μέχρι τρία (3) έτη. Μετά τη λήξη της προθεσμίας αυτής παύει η προσωρινή λειτουργία του ΣΜΑ. Καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του ΣΜΑ επιβάλλεται η λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για την αποφυγή της όχλησης, την οπτική απομόνωση με περιμετρικές φυτεύσεις ή περιφράξεις και τη χρήση των βέλτιστων τεχνικών για τη μεταφόρτωση των απορριμμάτων. Για τις ανάγκες της προσωρινής λειτουργίας των ΣΜΑ στους ανωτέρω χώρους, ανεξαρτήτως του ιδιοκτησιακού καθεστώτος αυτών και του τρόπου κτήσης τους, επιτρέπονται οι προσωρινές κατασκευές του άρθρου 21 ν.4067/2012 (Α΄79) «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός». Μετά τη λήξη της προθεσμίας ή την με οποιονδήποτε τρόπο παύση της λειτουργίας του ΣΜΑ, ο Δήμος οφείλει εντός ενός (1) έτους να αποκαταστήσει τον χώρο στην αρχική του μορφή. Ειδικά, για τις περιπτώσεις παρόδου του χρονικού διαστήματος των τριών (3) ετών, δεν επιτρέπεται παράταση της προσωρινής λειτουργίας των ΣΜΑ.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι για τους παράνομους σταθμούς μεταφόρτωσης απορριμμάτων στην Αττική, τους οποίους το νομοσχέδιο νομιμοποιούσε για διάστημα 5 ετών, το διάστημα μειώθηκε στα 3 έτη, ενώ διευκρινίστηκε ότι η νομιμοποίηση αφορά το σημείο στο οποίο σήμερα λειτουργούν. Το ενδιαφέρον είναι ότι αφαιρέθηκαν δύο: των Βριλησσίων (λόγω εσωκομματικής αντίδρασης) και του Πειραιά.
Σύγχρονος και νομιμοποιημένος Σταθμός Μεταφόρτωσης για το Δήμο Ελληνικού Αργυρούπολης
Για το Δήμο Ελληνικού Αργυρούπολης δεν γίνεται αναφορά στο Νομοσχέδιο αφού το πρόβλημα εκεί λύθηκε νωρίτερα.
Προ λίγων μηνών είχε περάσει ξεχωριστή ονομαστική τροπολογία που νομιμοποιούσε τον ΣΜΑ στο Δήμο Ελληνικού Αργυρούπολης στην Κοινότητα Αργυρούπολης παραπλεύρως του Κοιμητηρίου. Έτσι μεταφερόταν ο ΣΜΑ του Δήμου που μέχρι πρότινος λειτουργούσε εντός του πρώην αεροδρομίου.
Ο Δήμαρχος Ελληνικού Αργυρούπολης Γιάννης Κωνσταντάτος παρουσίασε μάλιστα τον νέο Σταθμό Διαχείρισης Απορριμμάτων μέσα από ένα ολιγόλεπτο βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις 28 Απριλίου και σχολίασε σχετικά: «Σύγχρονος και νομιμοποιημένος Σταθμός Μεταφόρτωσης μας: Ένα τεράστιο έργο για την πόλη μας.
Καλορίζικος. Ο νέος σταθμός μεταφόρτωσης μας είναι στον γεγονός και αποτελεί μια ακόμα προεκλογική μας δέσμευση που γίνεται πράξη νοικοκυροσύνης στο ευαίσθητο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Ο Δήμος Ελληνικού-Αργυρούπολης είναι από τους λίγους δήμους στην χώρα που έχει αδειοδοτημένο από το κράτος Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων. Έναν σύγχρονο σταθμό που σέβεται το περιβάλλον, δεν προκαλεί καμία όχληση και πάνω από όλα είναι ασφαλείς για τους υπαλλήλους μας».
Συγκεντρώσεις κατά του περιβαλλοντικού νομοσχεδίου
Εκατοντάδες κόσμου συγκεντρώθηκαν στο Σύνταγμα και διαδήλωσαν ενάντια στην ψήφιση του νομοσχεδίου για το περιβάλλον. Την ίδια ώρα, στη Βουλή βρισκόταν σε εξέλιξη η συζήτηση και ψήφισή του. Από τα Νότια Προάστια το παρών έδωσαν μεταξύ άλλων ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «ΑΝΑΤΡΟΠΗ στη Γλυφάδα» και δημοτικός σύμβουλος Τάσος Ταστάνης, ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Ριζοσπαστική Κίνηση Πολιτών Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης» και δημοτικός σύμβουλος Θάνος Ματόπουλος και από την «Κίνηση Πολιτών Ηλιούπολης» ο Πάνος Τότσικας.
Τι αλλάζει με τον νέο περιβαλλοντικό νόμο
• Καμία οικοδομική άδεια χωρίς σύννομη διάθεση των μπάζων: Πλέον για να πάρει κάποιος οικοδομική άδεια θα πρέπει να έχει κανονίσει την σύννομη διάθεση των μπάζων του, συνεργαζόμενος με τα σχετικά συστήματα που είναι αδειοδοτημένα για αυτόν τον σκοπό (ΑΕΚΚ). Αντιμετωπίζεται έτσι μια άναρχη κατάσταση που οδηγούσε σε ρύπανση σε πεζοδρόμια, δάση, παραλίες και ρέματα. Στις περιοχές όπου δεν υπάρχουν αυτά τα συστήματα υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση του πολίτη ότι η διάθεση των μπάζων θα γίνει με σεβασμό στο περιβάλλον.
• Ενιαίο τέλος στις πλαστικές σακούλες: Από 1/1/2021 επεκτείνεται το τέλος στις πλαστικές σακούλες για να μην γίνεται παράκαμψη των διατάξεων του προηγούμενου νόμου με την παραγωγή πιο χοντρής σακούλας και την αποφυγή κατά αυτόν τον τρόπο της πληρωμής του περιβαλλοντικού τέλους. Πλέον κλείνει αυτό το «παραθυράκι» και αντιμετωπίζεται πιο ολιστικά η ρύπανση από τα πλαστικά μιας χρήσης.
• Ιδιωτικές αποχετεύσεις: Μπαίνει τέλος στη χρήση βόθρων σε πολλούς δήμους της χώρας, ιδιαίτερα της Ανατολικής και της Δυτικής Αττικής. Χρηματοδοτείται από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους η σύνδεση ακινήτων με τα κεντρικά δίκτυα αποχέτευσης, χωρίς οικονομική επιβάρυνση των ιδιοκτητών.
• Αντιμετωπίζεται το ζήτημα με τις 170.000 αντιρρήσεις που είχαν υποβληθεί σε όλη την Ελλάδα για την εκπόνηση των δασικών χαρτών: Αυξάνονται οι επιτροπές αντιρρήσεων και συνδέεται η αμοιβή τους με το αποτέλεσμα της δουλειάς τους. Παράλληλα, κτήματα τα οποία είχαν αποδοθεί με σφραγίδα του ελληνικού κράτους –ακόμα και από την εποχή του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Κωνσταντίνου Καραμανλή (προ του 1975)- σε Έλληνες πολίτες για αγροτική χρήση –εφ’ όσον βεβαίως παραμένουν και σήμερα αγροτικά- θα μπορούν κανονικά να αξιοποιούνται από τους ιδιοκτήτες τους χωρίς προβλήματα και χωρίς να θεωρούνται δάση. Παράλληλα, όσοι πολίτες έχουν ήδη δικαιωθεί από επιτροπές αντιρρήσεων μπορεί να προβούν στην αξιοποίηση των ακινήτων τους χωρίς να περιμένουν την εκδίκαση των υπολοίπων αντιρρήσεων σε ολόκληρη την περιφερειακή ενότητα.
• Σκουπίδια στα νησιά: Αντιμετωπίζεται το πρόβλημα των απορριμμάτων σε νησιά όπως η Κέρκυρα, η Ζάκυνθος, η Σαντορίνη και η Μύκονος, το οποίο έχει κάνει τον γύρο του κόσμου με ντροπιαστικές εικόνες και οδηγεί σε πρόστιμα από την ΕΕ. Συστήνονται δύο Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) στα Ιόνια Νησιά και στο Νότιο Αιγαίο -με συμμετοχή της περιφέρειας και των δήμων- οι οποίοι θα έχουν τη διαχειριστική και τεχνική επάρκεια να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα που προκύπτουν από το υπάρχον καθεστώς κατακερματισμού. Με τη ρύθμιση αυτή γίνεται ένα σημαντικό βήμα προς ένα πιο ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων
• Επίσπευση διαδικασίας αδειοδότησης: Στη χώρα μας σήμερα οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις διαρκούν 6 με 8 χρόνια όταν σε άλλες χώρες της ΕΕ διαρκούν από 100 έως 150 μέρες, κάτι που έχει δεδομένες επιπτώσεις στην προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Με τις ρυθμίσεις του νόμου αυτού τίθενται αυστηρές προθεσμίες και προβλέπεται -μεταξύ άλλων- πως υπηρεσίες όπως αυτές των δασών και της αρχαιολογίας -που συχνά δημιουργούν καθυστερήσεις στη διαδικασία- θα καλούνται, όταν αργούν, να πάνε στο Κεντρικό Συμβούλιο Περιβαλλοντικών Αδειοδοτήσεων (με εκπροσώπους από 7 υπουργεία) για να τοποθετηθούν. Έτσι οι υποθέσεις θα κλείνουν γρήγορα –είτε θετικά είτε αρνητικά- και δεν θα ταλαιπωρούνται οι επενδυτές για χρόνια χωρίς λόγο.
• Συμμετοχή πιστοποιημένων ιδιωτών αξιολογητών στις αδειοδοτήσεις: Τίθεται το πλαίσιο εμπλοκής των ιδιωτών αξιολογητών στη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ώστε να υπάρχουν περισσότεροι διαθέσιμοι αξιολογητές και να επιταχυνθεί ακόμη περισσότερο η διαδικασία. Στη συνέχεια θα υπάρξει Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο θα καθορίσει τα προσόντα τους και τον έλεγχο τον οποίο θα υφίστανται, ο οποίος θα μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε απώλεια πτυχίου. Θα δημιουργηθεί ένα μητρώο πιστοποιημένων –με αυστηρά κριτήρια- αξιολογητών και ο ορισμός θα γίνεται με κλήρωση, επομένως δεν θα υπάρχει απευθείας επαφή επενδυτή και αξιολογητή. Ενώ οι ιδιώτες αξιολογητές θα μπορούν να διεκπεραιώνουν τον φάκελο του εκάστοτε έργου, τον τελικό λόγο για την έγκριση θα συνεχίσει να τον έχει η δημόσια διοίκηση.
• Αυξημένοι πόροι και αποτελεσματικότερη προστασία για τις προστατευόμενες περιοχές: Δημιουργείται ένας ενιαίος φορές για τις προστατευόμενες περιοχές, ο ΟΦΥΠΕΚΑ. Ενώ μέχρι σήμερα υπήρχαν ελάχιστοι διαθέσιμοι πόροι για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών (λιγότερα από 10 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο για το ένα τρίτο της χώρας), πλέον ορίζεται ότι ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα λαμβάνει ποσοστά (που θα καθοριστούν με ΚΥΑ) από ήπιες δραστηριότητες που αναπτύσσονται σε αυτές όπως ο οικοτουρισμός, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας κλπ.
• Νέο ευρωπαϊκό καθεστώς στις περιοχές Natura: Αντί να υπάρχουν προσωπικές, σε μεγάλο βαθμό, ρυθμίσεις βάσει επί μέρους μελετών, εισάγονται 4 ζώνες προστασίας στις περιοχές Natura (ζώνη απόλυτης προστασίας της φύσης, ζώνη προστασίας της φύσης, ζώνη διατήρησης οικοτόπων και ειδών, ζώνη βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων). Στις περιοχές αυτές θα αναπτύσσονται δραστηριότητες οι οποίες θα προβλέπονται από 23 Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες που θα εκπονηθούν σε όλη τη χώρα, αντίστοιχα διαχειριστικά σχέδια, αλλά και Προεδρικά Διατάγματα ανά περιοχή. Αντικαθίσταται το μέχρι σήμερα αδιαφανές σύστημα για τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στις περιοχές Natura –στο οποίο τον βασικό ρόλο είχαν οι μελετητές- με ένα νέο σύστημα το οποίο ακολουθεί απολύτως την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους.
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 9 Μαΐου 2020]
