• Πως κυλάει μια ημέρα στο Πυροφυλάκιο της Γλυφάδας…
Της Μαρίας Βήκου.
Στις 4 Αυγούστου, ο «Παλμός» επισκέφθηκε στο πυροφυλάκιο την εθελοντική ομάδα πυρόσβεσης και δασοπροστασίας του Δήμου Γλυφάδας. Περιμένοντας την συγκέντρωση όλων των μελών της ομάδας, έγιναν διάφορες συζητήσεις έξω από το πυροφυλάκιο και, σχεδόν αμέσως, έγινε φανερή η φιλοξενία και η προθυμία των ανθρώπων να μας μιλήσουν και να μοιραστούν τις εμπειρίες τους. Μετά από μια πρώτη γνωριμία με τους εθελοντές, αμέσως ακολούθησε η αφήγηση των βιωμάτων και του καθημερινού πλάνου μιας τέτοιας μάχιμης ομάδας.
[Π]: Ποια είναι η καθημερινή διαδικασία που ακολουθείτε με την έναρξη της βάρδιάς σας;
Το πρόγραμμα και τα πληρώματα, είναι καθορισμένα από την προηγούμενη μέρα με κριτήριο το χάρτη επικινδυνότητας. Αφότου φτάσουμε όλοι οι εθελοντές μισή ώρα πριν την έναρξη της βάρδιας, εξοπλίζουμε τα οχήματα με τα υλικά που είναι απαραίτητα για ένα δασικό συμβάν και τα θέτουμε σε ετοιμότητα.
[Π]: Ποια είναι τα καθήκοντα του κάθε μέλους;
Το πλήρωμα σε κάθε αυτοκίνητο αποτελείτε από τον οδηγό, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την άριστη λειτουργία του αυτοκινήτου και δυο μάχιμους εκ των οποίων ο ένας είναι ο επικεφαλής της εξόδου που έχει και την ευθύνη της κάθε επιχείρησης και που μαζί με το δεύτερο μάχιμο φροντίζουν για τον απαραίτητο εξοπλισμό και την διαχείριση του.
[Π]: Υπάρχει διαφορά στις εργασίες που κάνετε κατά την αντιπυρική περίοδο σε σχέση με την χειμερινή περίοδο;
Δεν υπάρχει κάποια ιδιαίτερη διαφορά ως προς την πλήρωση των οχημάτων. Είναι συγκεκριμένος ο τρόπος που λειτουργούμε. Βέβαια άλλο φωτιά, άλλο πλημμύρα.
Το καλοκαίρι, λόγω της επικινδυνότητας, υπάρχουν πιο πολλά άτομα, περισσότερα οχήματα που βγαίνουν σε περιπολίες.
[Π]: Πόσα άτομα είστε συνολικά;
Είμαστε 20 άτομα τα οποία είμαστε πιστοποιημένα από την Πυροσβεστική Ακαδημία και οι περισσότεροι από τους μισούς Εθελοντές Πυροσβέστες. Υπάρχουν πολλοί εθελοντές, που συμμετέχουν σε ένα συμβάν υποστηρικτικά αλλά 20 άτομα είναι πρώτη προσβολή δηλαδή μπορούν να μπουν σε οχήματα και να επιχειρήσουν στο συμβάν.
[Π]: Πρέπει να ακολουθήσετε μια συγκεκριμένη εκπαίδευση για να το κάνετε αυτό;
Οι εκπαιδεύσεις γίνονται από τους επικεφαλής οι οποίοι είναι και οι πιο έμπειροι. Αυτοί κρίνουν ποιο άτομο που τις έχει παρακολουθήσει είναι έτοιμο να μπει σε όχημα και ποιο όχι. Είναι διαφορετική η εκπαίδευση που θα ακολουθήσει κάποιος που θα μπει σε όχημα, από την εκπαίδευση που θα ακολουθήσει κάποιος που θα μείνει στο κέντρο ή στις διαβιβάσεις. Παρόλα αυτά όλοι πρέπει να έχουν ιδέα από όλες τις θέσεις. Δηλαδή αυτός που θα μείνει στο τηλεφωνικό κέντρο, πρέπει να γνωρίζει και τι θα γίνεται στα οχήματα. Η εκπαίδευση διαρκεί τόσο χρόνο, ανάλογα με τις δυνατότητες του καθενός.
[Π]: Πως κυλά μια σχετικά ήρεμη βάρδια;
Δεν υπάρχουν ήρεμες μέρες. Εκεί που μπορεί να νομίζεις ότι είναι μια ήρεμη μέρα, μπορεί να γίνει ένα μεγάλο συμβάν. Όπως τώρα που καθόμαστε εδώ, μπορεί να μας ειδοποιήσουνε το ΣΕΚΥΠΣ (199). Αυτό που λέμε ότι μπορεί να είμαστε σε μεγαλύτερη ετοιμότητα από άλλες μέρες, είναι ανάλογα με τον χάρτη επικινδυνότητας που εκδίδεται από το Κέντρο Πολιτικής Προστασίας. Αυτό εξαρτάται από το πόσο αέρα έχει, από το πόσο υψηλή είναι η θερμοκρασία, από τα ποσοστά υγρασίας. Αυτοί οι 3 παράγοντες σχηματίζουν τον χάρτη επικινδυνότητας ο οποίος βγαίνει σε χρώματα. Σήμερα, (σ.σ. 4 Αυγούστου) ο χάρτης είναι πορτοκαλί, που σημαίνει ότι υπάρχει αυξημένη επικινδυνότητα. Αυτό είναι από τα υψηλότερα σημάδια επικινδυνότητας και πρέπει να είμαστε σε μεγαλύτερη ετοιμότητα και να συγκεντρωθούν περισσότερα άτομα. Υπάρχει βέβαια και το κόκκινο, πολύ σπάνια, που είναι το ύψιστο της επικινδυνότητας. Σημαίνει ότι δεν υπάρχει καθόλου υγρασία, πολύ αέρας. Χθες, ήταν ένα επίπεδο επικινδυνότητας πιο κάτω. Ο χάρτης ήταν κίτρινος. Ωστόσο, συμβάν μπορεί να συμβεί και σε μέρα που φαινομενικά, δεν είναι επικίνδυνη. Όλο το καλοκαίρι μέχρι σήμερα για παράδειγμα, μόνο ένα συμβάν έχει σημειωθεί, ενώ ο χάρτης είναι πορτοκαλί. Τα πιο πολλά συμβαίνουν σε κίτρινο, που φαίνεται πως δεν είναι επικίνδυνο.
[Π]: Όταν γίνεται ένα συμβάν, ποιες είναι οι πρώτες σας ενέργειες;
Αρχικά, ακούμε για το συμβάν από τον ασύρματο, από τις συχνότητες της πυροσβεστικής. Ακούγοντας για αυτό, αρχικά ποτέ δεν ξέρεις πόσο είναι το μέγεθος που μπορεί να πάρει. Πρέπει να πας εκεί για να το δεις. Ακολουθούμε λοιπόν και εμείς στο σημείο που εκτυλίσσεται το συμβάν. Εμείς είμαστε ήδη σε ετοιμότητα. Με τον όρο αυτό βέβαια, δεν εννοούμε ότι θα φτάσουμε πιο γρήγορα στο σημείο. Ό, τι και να γίνει, η αντίδρασή μας θα είναι άμεση και γρήγορη. Απλώς εννοούμε ότι υπάρχουν πιο πολλά οχήματα, περισσότερο προσωπικό. Για να καταλάβετε την διαφορά, η ομάδα μας είναι «δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης» δηλαδή αφορά ό, τι έχει να κάνει με δασική πυρκαγιά, με βουνό, δάσος ή γενικότερα ύπαιθρο. Βέβαια, θα πάμε και σε αστικά συμβάντα αλλά τελείως επικουρικά, για να βοηθήσουμε την πυροσβεστική και να δώσουμε νερό. Εμείς δεν καλύπτουμε κανονικά τα αστικά συμβάντα. Για παράδειγμα αν πιάσει ένα σπίτι φωτιά, εμείς σαν ομάδα δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Έχουμε όμως εδώ εθελοντές πυροσβέστες που έχουν περάσει από την εκπαίδευση ενός πυροσβέστη που ατομικά μπορούν να βοηθήσουν αν θέλουν. Σαν ομάδα όμως δεν μπορούμε να επέμβουμε.. Μπορούμε μόνο να βοηθήσουμε από την άποψη παροχής νερού. Υπάρχουν κάποια ειδικά οχήματα μεταφοράς νερού ώστε να δώσουμε στην Πυροσβεστική, εάν αντιμετωπίζουν έλλειψη.
[Π]: Πόσο εύκολη είναι η συνεργασία σας με την πυροσβεστική;
Αυτό, εξαρτάται από το πώς θα συμπεριφερθεί ο επικεφαλής της επιχείρησης εκείνη την στιγμή και από το πώς θα δει την ομάδα. Γενικά, πέρα από μεμονωμένα περιστατικά, έχουμε καλές σχέσεις. Υπάρχουν δηλαδή περιπτώσεις που υπάρχει συνεργασία και άλλες που δεν υπάρχει. Στην πλειοψηφία των περιστατικών έχουμε καλή συνεργασία. Εμείς σε ένα περιστατικό σπεύδουμε καθαρά για να κάνουμε ό, τι μας πει η πυροσβεστική. Απλά, τυχαίνει, ό, τι είναι δασικό, επειδή είμαστε πάνω στο βουνό, θα φτάσουμε πρώτοι και πρέπει να ενεργήσουμε άκρως επαγγελματικά, δηλαδή πρέπει να πάρουμε πρωτοβουλίες, παρόλο που η Πυροσβεστική δεν έχει φτάσει ακόμα. Έχει να κάνει με το κατά πόσο θα κερδίσεις την εμπιστοσύνη της Πυροσβεστικής και των ατόμων με τα οποία συνεργάζεσαι. Επίσης όσο πιο μεγάλο είναι ένα συμβάν τόσο πιο τεταμένη είναι η κατάσταση από θέμα πίεσης και άγχους. Είναι θέμα συντονισμού περισσότερο, δηλαδή και σε ένα μικρό συμβάν μπορεί να υπάρξει άγχος. Όσο πιο καλός είναι ο συντονιστής τόσο πιο εύκολα περιορίζεται το συμβάν. Με ένα καλό συντονισμό, μέχρι και ένα μεγάλο συμβάν μπορεί να αντιμετωπιστεί ευκολότερα από ό, τι ένα μικρό με κακό συντονισμό.
[Π]: Κάθε πότε γίνεται αλλαγή βάρδιας;
Κάνουμε είτε 12ωρες, 8ωρες, 6ωρες ή 4ωρες βάρδιες, ανάλογα. Μένουμε εδώ στο πυροφυλάκιο τις πιο επικίνδυνες ώρες, δηλαδή από τις 12 μέχρι τις 8. Αυτές είναι οι ώρες που στατιστικά μπορεί να καταγραφούν περισσότερα συμβάντα. Όταν ο χάρτης είναι πορτοκαλί, επεκτείνουμε τα ωράριά μας μπορεί να γίνει και διανυκτέρευση.
[Π]: Κάθε πότε και που κάνετε περιπολίες;
Περιπολούμε σε όλο τον τομέα, στον Δήμο της Γλυφάδας, από την Αιξωνή που ξεκινά το Πανόραμα της Βούλας, μέχρι την Τερψιθέα, εκεί που είναι τα όρια του Δήμου. Υπάρχουν πολλές φορές που βλέπουμε καπνό πρώτοι. Υπάρχουν δύο οχήματα που είναι περιπολικά- Ντακότες Α τύπου- τα οποία είναι σχεδόν συνέχεια εν κινήσει και κυκλοφορούν σε δρόμους που είναι πάνω στο βουνό. Υπάρχει προσβασιμότητα μέσω των δασικών δρόμων που είναι καλά συντηρημένοι. Δεν έχουν υπάρξει φορές που να μην μπορούμε να προσεγγίσουμε ένα συμβάν, αλλά και να υπάρξουν θα φέρει ένα jcb ο Δήμος να μας ανοίξει τον δρόμο ή μπορεί να πάει ένα πεζοπόρο τμήμα. Λύση θα βρεθεί.
[Π]: Στην πυρκαγιά που είχε ξεσπάσει στην Ηλιούπολη-Αργυρούπολη είχατε επέμβει;
Ναι, είχαμε επέμβει. Η φωτιά ξεκίνησε από τον Καρέα και επεμβήκαμε με υδροφόρα οχήματα σε πολλά σημεία, όχι μόνο στο βουνό μας. Δεν ξέραμε ποια είναι η εικόνα του συμβάντος, ξεκινήσαμε από κάτω να βοηθάμε με υδροφόρα μέχρι που έφτασε η φωτιά εδώ. Επενέβησαν οχήματα από εδώ μέχρι την Ηλιούπολη. Τον τελευταίο χρόνο επειδή η ομάδα έχει αποκτήσει πολλές εμπειρίες έχουμε κερδίσει την εμπιστοσύνη και της δικής μας διοίκησης αλλά και του διοικητή του σταθμού που ανήκουμε σαν τομέας. Δεν σε στέλνουν, αλλά μπορείς να το προτείνεις εσύ, όταν υπάρχει ανάγκη και το συμβάν είναι μεγάλο. Για παράδειγμα τις προάλλες πήγαμε 3 άτομα με το 2,5 τόνους stayer όχημα στην Κερατέα. Εκεί υπήρχε ένας αξιωματικός που όταν φτάσαμε μας έστειλε ακριβώς στο σημείο που υπήρχε ανάγκη γιατί εκείνος κανόνιζε τη διάταξη όλων των οχημάτων. Μιλάμε για μεγάλα συμβάντα βέβαια, όπου μπορεί να επέμβουν μέχρι και 30 οχήματα. Μόνο ο αξιωματικός κανονίζει που θα επέμβει κάθε όχημα και σου λέει που να πας. Ευτυχώς το περιορίσαμε σε συνεργασία με τα άλλα τμήματα, ας πούμε πως από ένα σημείο και μετά συνηθίζουμε τις καταστάσεις που αντιμετωπίζουμε. Εξαρτάται και από την βλάστηση της περιοχής η οποία καίγεται. Κάποιες φορές από τα δέκα οχήματα μπορεί να διώξουν κάποια γιατί την περιορίζουν την φωτιά, οπότε τότε σε αποδεσμεύουν. Δεν υπάρχει επίσης περίπτωση να πούμε ότι μόνο ένα συγκεκριμένο όχημα έσβησε την φωτιά. Όλα γίνονται συλλογικά. Χρειάζεται να είμαστε σε συνεχή συνεργασία με τους πυροσβέστες. Έχουμε ήδη μια καλή γνωριμία με τον 8ο σταθμό που υπάρχει εδώ. Οι διαδικασίες που πρέπει να γίνουν είναι συγκεκριμένες κι από ένα σημείο και έπειτα γίνονται αυτόματα.
[Π]: Ποιες εργασίες ακολουθείτε σαν ομάδα για να προλάβετε ορισμένες καταστάσεις;
Κάνουμε τις περιπολίες, είμαστε παρατηρητές κάποιων σημείων, για όποια περίεργη κίνηση δούμε στο βουνό, ενημερώνουμε τον αρμόδιο, τον πρόεδρο της ομάδας κι αντιδήμαρχο πολιτικής προστασίας. Ακόμα και η ξηρή βλάστηση που κόβουμε, θεωρείται πρόληψη. Η κυκλοφορία περιπολικών είναι και πρόληψη και αποτροπή. Αυτές οι εργασίες γίνονται από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου- 1η Μαΐου. Όσο περνάνε τα χρόνια, κυρίως μέσω της ενημέρωσης, είναι καλύτερα τα πράγματα όσον αφορά την συμπεριφορά των κατοίκων κοντά στο βουνό και των μελισσοκόμων.
[Π]: Πως αποφασίσατε να ακολουθήσετε την εθελοντική ομάδα δασοπυρόσβεσης και δασοπροστασίας;
Είναι κάτι που μας αρέσει. Όταν πρωτο-ήρθαμε δεν ξέραμε τι ακριβώς θα αντιμετωπίσουμε, πάνω κάτω είχαμε μια ιδέα. Όταν μπαίνεις σε μια ομάδα, εξαρτάται και από την άποψη που θα σχηματίσεις από τα άλλα μέλη. Στον εθελοντισμό θες να προσφέρεις. Από εκεί και πέρα αν σου αρέσει μένεις στην ομάδα, αν όχι είσαι ελεύθερος να φύγεις. Στην ομάδα μπορεί κάποιος να μείνει όσο καιρό θέλει και να έρχεται όσες ώρες θέλει, απλά πρέπει να υπάρχει μια ακολουθία και μια συνέπεια, ένα πρόγραμμα. Όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή κάποιου τόσο πιο ενεργά μπαίνει στην ομάδα. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείς να κάνεις, όπως η δασοπροστασία, οι παρατηρητές. Εμείς μιλήσαμε περισσότερο για το μάχιμο κομμάτι, για την κατάσβεση. Όλοι έτσι ξεκινήσαμε, αρχικά στο στάδιο της περιπολίας και μετά γίναμε μάχιμοι. Ποτέ δεν έχει μπει κάποιος κατευθείαν σε όχημα, αρχικά περνάμε από 2-3 στάδια. Την πρώτη φορά θεωρείται ότι δοκιμάζεις. Επίσης όσο έμπειρος και να είσαι πάντα μαθαίνεις κάτι. Το πιο σημαντικό που βλέπουμε σε κάποιο καινούργιο άτομο που μπαίνει στην ομάδα, είναι το πόσο υπεύθυνος είναι. Ένας καινούργιος φίλος που μπαίνει στην ομάδα, αρχικά θα μπει στο πόστο του παρατηρητή ή στο τηλεφωνικό κέντρο ή στις διαβιβάσεις. Το καθένα από αυτά έχει την δική του εκπαίδευση και συνήθως τον περνάμε και από τα 3 στάδια τα οποία είναι εξίσου σημαντικά για να παραμείνει σε αυτά κάποιος. Από εκεί και πέρα αν θέλει να μπει σε όχημα, τότε ακολουθεί πιο δύσκολη εκπαίδευση. Στα οχήματα υπάρχουν οι 3 ρόλοι που είπαμε πριν. Όλοι οι ρόλοι που υπάρχουν, μέχρι και το να μας φέρει νερό κάποιος, είναι σαν αλυσίδα που δεν μπορεί να σπάσει, γιατί έπειτα θα είναι πολύ δύσκολο το έργο. Παντού υπάρχει αλληλο-υποστήριξη.
[Π]: Στο δικό σας πόστο, ποιο είναι το χειρότερο πράγμα που σας έχει συμβεί και ποιο το καλύτερο;
Το χειρότερο για εμάς είναι ο τραυματισμός και κάποιου συμπολίτη μας αλλά κυρίως κάποιου μέλους της ομάδας μας. Μέχρι τώρα δεν έχει γίνει κάποιος σοβαρός τραυματισμός μέλους και όλα αντιμετωπίζονται. Το καλύτερο είναι η ομάδα που συνεργάζεται και βέβαια το αποτέλεσμα όταν σώζουμε μια περιουσία, μαζί με το αίσθημα της προσφοράς. Σε τραυματισμό συμπολίτη, είναι άλλα τα αρμόδια όργανα στα οποία προσπαθούμε να βοηθήσουμε, αλλά μόνο επικουρικά. Υπάρχουν συγκεκριμένα νομικά πλαίσια και η δικαιοδοσία μας περιορίζεται εκεί. Επεμβαίνουμε ως εκεί που είναι νομικά δυνατόν. Το καλύτερο είναι ο σεβασμός και η εμπιστοσύνη και το δέσιμο της ομάδας, και η αναγνώριση της δουλειάς μας όχι μόνο από τους συμπολίτες που είναι πρόθυμοι να μας βοηθήσουν αλλά και από το Πυροσβεστικό Σώμα. Είναι κάτι που αγαπάμε και θέλουμε να κάνουμε.
Ο εθελοντισμός είναι πολύ σημαντικός για την βελτίωση των συνθηκών της ζωής μας. Η ενέργεια και η ανάγκη των ανθρώπων να προσφέρουν σε δύσκολες καταστάσεις, εκεί όπου η πολιτεία εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να επέμβει, πολλές φορές σώζει καταστάσεις και καλυτερεύει τους όρους διαβίωσης και συμβίωσης. Γιατί ένα άλλο πλεονέκτημα του εθελοντισμού, είναι η κοινωνικοποίηση, η δημιουργία δεμένων ομάδων που μαθαίνουν να συνεργάζονται, να δημιουργούν συνθήκες εμπιστοσύνης και ασφάλειας αλλά και πολύτιμους δεσμούς φιλίας. Άλλωστε, είναι επιλογή του καθένα μας τι θα κάνει με τον χρόνο του. Όπως είπε και μέλος της εθελοντικής ομάδας, «μπορείς είτε να προσφέρεις και να κάνεις κάτι που σου προσφέρει ηθική ικανοποίηση, είτε να κυνηγάς pokemon».
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 27 Αυγούστου 2016]
