Του Γιώργου Λαουτάρη
Η ρήτρα μηδενικών ελλειμμάτων, το νεοφιλελεύθερο δημοσιονομικό δόγμα που επέβαλλε σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και όχι μόνο τις γνωστές συνταγές λιτότητας, ισχύει φυσικά και για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη χώρα μας. Οι προϋπολογισμοί των Δήμων οφείλουν να είναι ισοσκελισμένοι, με άλλα λόγια τα έσοδα να αντιστοιχούν μέχρι δεκάρας του ευρώ με τα έξοδα. Η λαιμητόμος του μνημονίου καραδοκούσε και για τους Δήμους και αυτή την εβδομάδα ήρθε η ώρα να πέσει επί του Δήμου Σαλαμίνας, που υποχρεώνεται να υιοθετήσει ένα “πρόγραμμα εξυγίανσης”.
Η “δήμοι στο κόκκινο”, με προϋπολογισμούς δηλαδή που δεν έβγαιναν, ανέρχονταν από το 2014 σε δέκα. Το υπουργείο Εσωτερικών και το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ, που μελετά αναλυτικά τα οικονομικά στοιχεία των Δήμων πριν δώσει την έγκρισή του, έδωσαν μια διορία ως το τέλος Οκτωβρίου, ένα διάστημα που επέτρεψε στους 9 Δήμους να αναμορφώσουν τους προϋπολογισμούς τους με τέτοιο τρόπο ώστε να περάσουν τα “στρες τεστ” της κυβέρνησης. Πλην της Σαλαμίνας, που βρέθηκε με ανοίγματα…
Τι σημαίνει όμως “Μνημόνιο” ή “πρόγραμμα εξυγίανσης” για ένα Δήμο; Στην πράξη σημαίνει οριστική κατάρρευση του συνόλου των υπηρεσιών. Αναστολή προσλήψεων, υποχρεωτικές μετατάξεις προσωπικού, αύξηση των εσόδων από φόρους και τέλη. Κι αυτά έρχονται να προστεθούν σε έναν Δήμο που ήδη δοκιμάζεται οικονομικά.
Αναφέρει σε μια δραματική επιστολή της προς το υπουργείο Εσωτερικών, η Δήμαρχος Σαλαμίνας, Ισιδώρα Νάννου – Παπαθανασίου τον Ιούνιο: “Σε ένα Δήμο διαλυμένο, με σχεδόν όλα τα αυτοκίνητα και μηχανήματα καθηλωμένα από βλάβες και έλλειψη ελαστικών, με ένα στερούμενο ανταλλακτικών διάτρητο δίκτυο ύδρευσης που εξυπηρετεί 20.000 ακίνητα και ένα δίκτυο φωτισμού που καλύπτει έκταση 94 τ.χ., η εκ του νόμου απαγόρευση οποιασδήποτε δαπάνης για προμήθειες υλικών αντιστρατεύεται το δημόσιο συμφέρον κι αναπόφευκτα εγκυμονεί κινδύνους τόσο για τη δημόσια υγεία όσο και την ασφάλεια των πολιτών”. Η απαγόρευση δαπανών ίσχυε λοιπόν και πριν από το πρόγραμμα που ευλόγως θα προσθέσει νέα μέτρα! Επίσης, όπως επισήμανε με δημόσια παρέμβασή του ο τέως δήμαρχος Σαλαμίνας, Γιάννης Τσαβαρής, η παρούσα δημοτική αρχή για να αποφύγει το ενδεχόμενο Μνημονίου, προέβη από τον Νοέμβριο του 2014 σε αύξηση μια αλματώδη των φόρων, 50% στα Δημοτικά Τέλη και 57% στο τιμολόγιο του Δημοτικού Δικτύου Ύδρευσης. Κι αυτά όμως δεν στάθηκαν αρκετά…
Πριν ρίξει κανείς μονομερώς τις ευθύνες στις δημοτικές διοικήσεις (που φυσικά φέρουν το μεγαλύτερο βάρος) οφείλει να συνυπολογίσει την κακοδαιμονία που έφερε ο “Καλλικράτης” το 2011 στο σύνολο των ΟΤΑ. Όταν δηλαδή η κυβέρνηση αποφάσισε να μεταβιβάσει στους δήμους ένας πλήθος νέων αρμοδιοτήτων χωρίς τους ανάλογους πόρους. Περαιτέρω, η χρηματοδότηση των δήμων από το κράτος μειώθηκε σε ποσοστό που σύμφωνα με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας αγγίζει το 60% από το 2010! Επομένως, αν ήταν στραβό το κλίμα, το …έφαγε και ο καλλικρατικός γάιδαρος με τα σημερινά αποτελέσματα.
Το τραγικό είναι πως το λογαριασμό δεν τον πληρώνει κανένα στέλεχος της δημοτικής διοίκησης, αλλά επιμερισμένα οι δημότες. Ο Δήμος δεν είναι μια άψυχη οικονομική μονάδα. Από την εύρυθμη λειτουργία του εξαρτώνται οι δημοτικοί παιδικοί σταθμοί, οι υπηρεσίες αποκομιδής απορριμμάτων και πυροπροστασίας, ο φωτισμός των δημόσιων χώρων, η συντήρηση των σχολείων και των αθλητικών χώρων, για να μείνουμε στις απολύτως αναγκαίες υποδομές για μια αξιοπρεπή διαβίωση σε μια πόλη. Φυσικά, είναι υπεύθυνος ακόμη για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών, για την καλλιέργεια του πολιτισμού, τη στήριξη των αθλητικών σωματείων, τη φροντίδα των αδυνάτων και την απασχόληση των ηλικιωμένων. Τι από αυτά επιτρέπεται να θυσιαστεί για να ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός;
Υποχρεωτικά
αλλά με …συναίνεση
Η χαριστική βολή στην ανεξαρτησία του δήμου Σαλαμίνας δόθηκε με το ΦΕΚ που φέρει ημερομηνία 20 Νοεμβρίου 2015 και αριθμό φύλλο 2518. Υπογράφεται από τον υφυπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Γιάννη Μπαλάφα, και ορίζει λιτά και απέριττα: Διαπιστώνουμε την υποχρεωτική υπαγωγή του Δήμου Σαλαμίνας Ν. Αττικής, στο Πρόγραμμα Εξυγίανσης του άρθρου 174 του Ν. 4270/2015 όπως αντικαταστάθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει”.
Όπως επισήμαναν πηγές του υπουργείου Εσωτερικών μιλώντας στην εφημερίδα Βήμα, “στόχος της κυβέρνησης είναι να βοηθούνται οι δήμοι που αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα και τα μέτρα εξυγίανσης να αποφασίζονται με συναίνεση και ύστερα από διάλογο με τους δήμους που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική θέση”. Κατά τους ίδιους κυβερνητικούς παράγοντες, “επιδιώκεται η ένταξη στο πρόγραμμα εξυγίανσης να γίνεται ύστερα από αίτηση του ίδιου του Δήμου”, κάτι σαν το αίτημα που έκανε η ίδια η Ελλάδα τον Μάιο του 2010 προς το ΔΝΤ…
Και είμαστε όπως φαίνεται στην αρχή μόνο του τούνελ.
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της ΓΛΥΦΑΔΑΣ, 28.11.2015]
