Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική του γόνατος είναι η χειρουργική τεχνική που εφαρμόζεται όταν η οστεοαρθρίτιδα αφορά ένα μόνο διαμέρισμα του γόνατος (έσω, έξω ή επιγονατιδομηριαίο). Αποτελεί το 5% των συνολικών αρθροπλαστικών και είναι συχνότερη στο έσω διαμέρισμα.
Είναι μια εναλλακτική χειρουργική θεραπεία έναντι της ολικής αρθροπλαστικής και της οστεοτομίας του γόνατος σε ασθενείς μέσης ηλικίας 50-60 ετών και μετρίου σωματικού βάρους (μικρότερο από 82 κιλά).
Αντενδείξεις για την επέμβαση είναι η φλεγμονώδης αρθρίτιδα, η ανεπάρκεια του προσθίου χιαστού συνδέσμου, ραιβογονία μεγαλύτερη από 10 μοίρες, βλαισογονία μεγαλύτερη από 5 μοίρες, εύρος κίνησης γόνατος μικρότερο από 90 μοίρες, σύγκαμψη γόνατος μεγαλύτερη από 10 μοίρες, προηγούμενη ολική μηνισκεκτομή σε άλλο διαμέρισμα του γόνατος, η επιγονατιδομηριαία αρθρίτιδα, οι νέοι και δραστήριοι ασθενείς με βαριά σωματική εργασία και οι ασθενείς με αυξημένο σωματικό βάρος (μεγαλύτερο από 82 κιλά).
Το είδος των εμφυτευμάτων που χρησιμοποιούνται είναι με σταθερό ή με κινητό ένθετο πολυαιθυλενίου ανάμεσα στη μηριαία και στην κνημιαία πρόθεση. Τα πλεονεκτήματα του κινητού ενθέτου είναι η ομαλότερη κίνηση, η ελαττωμένη φθορά και η επιβίωση για σχεδόν 2 δεκαετίες. Μειονεκτήματα είναι ο κίνδυνος εξάρθρωσης του ενθέτου πολυαιθυλενίου και ότι τεχνικά είναι πιο απαιτητική μέθοδος σε σύγκριση με την τεχνική του σταθερού ενθέτου.
Σε σχέση με την ολική αρθροπλαστική γόνατος τα πλεονεκτήματα είναι η ταχύτερη ανάρρωση και αποκατάσταση, η μειωμένη απώλεια αίματος, η μειωμένη νοσηρότητα, η μικρότερη χειρουργική τομή, ο μικρότερος χρόνος νοσηλείας στο νοσοκομείο και η διατήρηση της φυσιολογικής κινηματικής του γόνατος. Σε σχέση με την οστεοτομία του γόνατος έχει επίσης ταχύτερη ανάρρωση και αποκατάσταση, καλύτερο αισθητικό και κοσμητικό αποτέλεσμα, καλύτερο ποσοστό επιτυχίας, λιγότερες επιπλοκές, καλύτερη επιβίωση και μπορεί ευκολότερα να μετατραπεί σε ολική αρθροπλαστικη γόνατος.
Οι αιτίες μακροπρόθεσμης αποτυχίας της μονοδιαμερισματικής αρθροπλαστικής είναι η εκφύλιση των υπόλοιπων διαμερισμάτων του γόνατος, η χαλάρωση των εμφυτευμάτων, η αστοχία των υλικών, η φθορά του ενθέτου πολυαιθυλενίου και ο πόνος λόγω πρόσκρουσης της επιγονατίδας στη μηριαία πρόθεση.
Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική του γόνατος έχει ποσοστό επιβίωσης 79-90% στην 15ετία. Μελέτες απέδειξαν ότι το ποσοστό αναθεώρησης είναι χειρότερο σε σύγκριση με την ολική αρθροπλαστική. Επίσης οι μονοδιαμερισματικές αρθροπλαστικές του έξω διαμερίσματος έχουν ισότιμα αποτελέσματα με εκείνες του έσω διαμερίσματος, αν και είναι πολύ σπανιότερες.
Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική του γόνατος είναι μια χειρουργική τεχνική που έχει εξαιρετικά αποτελέσματα, με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι ενδείξεις της και εκτελείται από έμπειρη χειρουργική ομάδα.
° Απόστολος Ν. Ηλίας
Ορθοπαιδικός Χειρουργός
Email: apostolos.ilias1@gmail.com Website: www.ilias-ortho.gr
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 13 Οκτωβρίου 2018]
