Του Γιώργου Λαουτάρη
Εναν πραγματικά τραγικό απολογισμό είχε ο φετινός Αύγουστος για τους εργαζόμενους στους Δήμους. Πέντε άτομα έχασαν τη ζωή τους σε εργασίες που σχετίζονται με το δημοτικό έργο, φέρνοντας και πάλι στην επιφάνεια το επιτακτικό αίτημα για ριζική αλλαγή στις συνθήκες υγιεινής και τα μέτρα ασφάλειας που οφείλουν να προστατεύουν την ανθρώπινη ζωή. Εργαζόμενοι στα χειρότερα πόστα, αμειβόμενοι με τα στοιχειώδη και υφιστάμενοι τις άθλιες συνθήκες που υπαγορεύουν οι εργολάβοι, αφήνουν την τελευταία τους πνοή στον αγώνα για το μεροκάματο.
Τρεις άνδρες σκοτώθηκαν στη Σκάλα Λακωνίας, σε έργο καθαρισμού στο αποχετευτικό δίκτυο βιολογικού καθαρισμού του Δήμου Ευρώτα. Το περιστατικό συνέβη την 1η Αυγούστου, όταν ο Βούλγαρος εργάτης 51 χρόνων ενός εργολάβου ζήτησε βοήθεια στον υπόνομο, λόγω αναπνευστικών προβλημάτων που αντιμετώπισε που τελικά του στέρησαν τη ζωή. Τρεις νέοι άνδρες που βρίσκονταν τυχαία κοντά στο σημείο έσπευσαν να τον βοηθήσουν, όμως ο ένας έπεσε επίσης νεκρός επί τόπου ενώ ο άλλος εξέπνευσε μετά από αρκετές ημέρες στο νοσοκομείο.
Στις 26 Αυγούστου, ένας 44χρονος συμβασιούχος εργαζόμενος στο Δήμο Μαραθώνα έχασε τη ζωή του όταν την ώρα που με το συνάδελφό του φόρτωναν κάδο στο απορριμματοφόρο, ένα ΙΧ αυτοκίνητο έπεσε πάνω τους επί της λεωφόρου Μαραθώνος, στη Νέα Μάκρη.
Λίγες μέρες μετά, στις 30 Αυγούστου, εργαζόμενη στην καθαριότητα του Δήμου Πύργου βρήκε φρικτό θάνατο στην περιοχή Συκιά στο Κατάκολο. Η γυναίκα βρισκόταν στο πίσω μέρος του απορριμματοφόρου, έπεσε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες και βρέθηκε κάτω από τις ρόδες του οχήματος. Η εργάτρια μεταφέρθηκε με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο, με τραύματα στο πρόσωπο και στα πόδια. Παρά τις προσπάθειες των γιατρών, η εργαζόμενη υπέκυψε στα τραύματα και έχασε τη ζωή της.
Η ΠΟΕ-ΟΤΑ με ανακοίνωσή της για τα τελευταία ατυχήματα σημειώνει: “Η «μαύρη» λίστα των δυστυχημάτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση αναδεικνύει πλέον εγκληματικές ευθύνες. Δεν μπορεί ανθρώπινες ζωές να χάνονται και τους αρμόδιους φορείς, τα Υπουργεία και την κυβέρνηση, να τους απασχολεί πως θα μειώσουν ακόμα περισσότερο την αξία της εργασίας, πως θα περικόψουν ακόμα περισσότερα εργατικά δικαιώματα και πως θα καταργήσουν τα Βαρέα Ανθυγιεινά Επαγγέλματα.
Ούτε μία σύσκεψη δεν έχει γίνει για την ανάλυση των αιτιών και την άμεση αντιμετώπιση των συχνών θανάτων, ειδικά στις υπηρεσίες Καθαριότητας. Κανέναν δεν έχει απασχολήσει το γεγονός ότι τα περισσότερα ατυχήματα – δυστυχήματα γίνονται, είτε γιατί δεν τηρούνται στοιχειωδώς οι κανόνες Υγιεινής και Ασφάλειας, είτε γιατί υπάρχει υπερ-εργασία και κόπωση ενώ στην πλειονότητα των ΟΤΑ θεωρούν πολυτέλεια και δεν χορηγούνται τα Μέσα Ατομικής Προστασίας”.
Η κυβέρνηση πάντως θορυβήθηκε από τα περιστατικά και με ανακοίνωση του υπουργού Εσωτερικών, Πάνου Σκουρλέτη, κάλεσε “σε εγρήγορση” τις δημοτικές αρχές της χώρας “προκειμένου να λαμβάνονται επιμελώς και με συνέπεια όλα τα προβλεπόμενα και αναγκαία μέτρα ασφάλειας των εργαζομένων κατά την άσκηση της εργασίας τους, με σκοπό την αποφυγή νέων ατυχημάτων”.
Με ένα σύντομο συλλυπητήριο μήνυμά του, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, επισήμανε “την επιτακτική ανάγκη να ενισχυθούν, με τη συμβολή και της Πολιτείας, οι όροι ασφάλειας των εργαζομένων στον τομέα καθαριότητας, αλλά και σε όλες τις δημοτικές υπηρεσίες, προκειμένου να προληφθούν ανάλογα δυστυχήματα στο μέλλον”.
Πάντως ο τελευταίος νόμος του ΥΠΕΣ 4483/17 προβλέπει συγκεκριμένες ρυθμίσεις προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των όρων προστασίας των εργαζομένων στους ΟΤΑ. Πρώτον, επεκτείνει στους εργαζόμενους καθαριότητας με συμβάσεις ορισμένου χρόνου το δικαίωμα να τους χορηγούνται Μέσα Ατομικής Προστασίας. Δεύτερον διευρύνει τις αρμοδιότητες παρέμβασης της Επιθεώρησης Εργασίας και τρίτον συγκροτεί Επιτροπή με αντικείμενο την αξιολόγηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου για την παροχή Μέσων Ατομικής Προστασίας και τη λήψη μέτρων προστασίας της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στους ΟΤΑ και την υποβολή πρότασης για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του.
Φόρος αίματος
Δυστυχώς, τα εργατικά ατυχήματα του Αυγούστου δεν περιορίστηκαν στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο Αύγουστος του 2017 θα μείνει στην ιστορία για το ρυθμό των θανάτων που σημειώνονται εν ώρα εργασίας, καθώς συνολικά 30 άτομα έχασαν τη ζωή τους!
Η εικόνα των συνθηκών ασφάλειας στους εργασιακούς χώρους της χώρας είναι ζοφερή αν μελετήσει κανείς τα συγκεντρωτικά στοιχεία. Διότι εκτός από τους θανάτους, σημειώνονται χιλιάδες τραυματισμοί, σοβαροί ή όχι, που αφήνουν εκτός δουλειάς τους εργαζόμενους ή και τους αλλάζουν δραματικά τη ζωή. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 2016 καταγράφηκαν 6.515 εργατικά ατυχήματα από τα οποία τα 73 ήταν θανατηφόρα.
Η οικονομική κρίση και η ανεργία σπρώχνει χιλιάδες εργαζόμενους να αποδέχονται όρους εργασίας επικίνδυνους για τη σωματική τους ακεραιότητα. Την ίδια στιγμή το οικονομικό περιβάλλον και οι πολιτικές απορρύθμισης αφήνουν περιθώρια στους εργοδότες να συμπιέζουν το κόστος παραγωγής, αφαιρώντας πόρους από τα μέσα ασφάλειας της εργασίας. Ένα τοξικό κοκτέιλ προχειρότητας, έλλειψης εργασιακής κουλτούρας ασφάλειας και ενημέρωσης πάνω στους κινδύνους, μέσα σε ένα ούτως ή άλλως επισφαλές και προσωρινό καθεστώς εργασίας για όλους, φέρνει τον κίνδυνο όλο και πιο πολλούς.
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 2 Σεπτεμβρίου 2017]