Του Γιώργου Λαουτάρη.
Ξεκίνησε τις εργασίες της την Τετάρτη η 25μελής Επιτροπή που θα επεξεργαστεί επί 5μηνο την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Έργο της Επιτροπής εκτός από την αξιολόγηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου είναι κατά βάση η επεξεργασία και εισήγηση προς την κυβέρνηση πρότασης για την αναμόρφωσή του, περιλαμβανομένης και της κατάρτισης του σχετικού σχεδίου νόμου.
Η σύνθεση της Επιτροπής είναι προσεκτικά επιλεγμένη από την ηγεσία του ΥΠΕΣ, ώστε να εκφράζονται θεσμικά οι αρμόδιοι φορείς της αυτοδιοίκησης και να υπάρχει ένας πολιτικός πλουραλισμός και την ίδια στιγμή να υπάρχει μια αδιόρατη πλειοψηφία προσώπων που πρόσκεινται στην κυβέρνηση.
Πρόεδρος της Επιτροπής είναι ο Κώστας Πουλάκης, Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Ως μέλη συμμετέχουν οι προϊστάμενοι διευθύνσεων του υπουργείου Εσωτερικών: Βασιλική Γιαβή, Κωνσταντίνος Θεοδωρόπουλος, Μαρία Μωυσίδου, Μαρία Μαυραγάνη, Αφροδίτη Διαμαντοπούλου, Νικόλαος Χατζηεργάτης και Μαρία Νίκου.
Επίσης συμμετέχουν οι παρακάτω: Νικόλαος Μαυρίκας, Αντιπρόεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους ε.τ., Ιωάννης Ψυχάρης, Καθηγητής Περιφερειακής Οικονομικής Ανάλυσης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αθανασία Τριανταφυλλοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αναπτυξιακών Θεσμών Τοπικής αυτοδιοίκησης στο ΤΕΙ Πελοποννήσου, Κωνσταντίνος Παπαδημητρίου, Διευθυντής Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, Γεώργιος Μπαλάφας, Ειδικός Σύμβουλος Υφυπουργού Εσωτερικών, Δανάη Κολτσίδα, Ειδική Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα του ΥΠΕΣΔΑ, Αλέξης Μαυραγάνης, Πολιτικός Επιστήμονας, Αικατερίνη Αδαμοπούλου, Νομικός, Γεώργιος Τράντας, Νομικός, Κωνσταντίνος Τσεφαλάς, Γενικός Γραμματέας του Δήμου Νίκαιας – Αγ. Ιωάννη Ρέντη, Γεώργιος Αγοραστάκης, πρ. Αντινομάρχης Χανίων, Γιώργος Πατούλης, Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Απόστολος Κοιμήσης, Μέλος του ΔΣ της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Μπίρμπας, Μέλος του ΔΣ της ΚΕΔΕ, Γιάννης Σγουρός, Α΄ Αντιπρόεδρος ΕΝΠΕ, Δημήτρης Μαραβέλιας, Μέλος του ΔΣ της ΕΝΠΕ, Σπύρος Τζόκας, Μέλος του ΔΣ της ΕΝΠΕ, Γιάννης Τσούνης, Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΠΟΕ-ΟΤΑ, και Άλκης Ζαβερδινός, Πρόεδρος του ΔΣ της Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπαλλήλων Αιρετών Περιφερειών Ελλάδας.
Στην ομιλία του κατά την εναρκτήρια συνεδρίαση της Επιτροπής, ο πρόεδρός της Κώστας Πουλάκης περιέγραψε τους πέντε πυλώνες στους οποίους θα κινηθεί η νέα αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση.
Πρώτος πυλώνας όπως είπε, είναι η ενίσχυση της δημοκρατίας, της αποκέντρωσης, της κοινωνικής συμμετοχής και της νομιμότητας και της διαφάνειας στη λειτουργία των ΟΤΑ, μια δέσμη προτάσεων που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων αναλογικό εκλογικό σύστημα, ενίσχυση των τοπικών θεσμών και εισαγωγή θεσμών κοινωνικής συμμετοχής και ελέγχου.
Δεύτερος πυλώνας είναι κατά τον εισηγητή η ενίσχυση της διοικητικής αποτελεσματικότητας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Τρίτος πυλώνας είναι η αναβάθμιση του ρόλου των Περιφερειών στον αναπτυξιακό σχεδιασμό, “στο πλαίσιο του εθνικού στόχου της δίκαιης ανάπτυξης” όπως τόνισε. Τέταρτος πυλώνας είναι η ενίσχυση του ρόλου των Δήμων στην άσκηση της κοινωνικής πολιτικής. Και τέλος, ως πέμπτο πυλώνα ανέφερε την “ουσιαστική ενοποίηση των ΟΤΑ, όχι μέσα από έναν ακόμα επανασχεδιασμό του αυτοδιοικητικού χάρτη, μέσα από την κοπτορραπτική των διοικητικών ορίων των Δήμων και των Περιφερειών, αλλά μέσα από την υλοποίηση συγκεκριμένων πολιτικών που θα αίρουν τις ενδοδημοτικές και ενδοπεριφερειακές ανισότητες”.
Στον κάπως γενικόλογο χαιρετισμό του, ο ΥΠΕΣ Παναγιώτης Κουρουμπλής επισήμανε μεταξύ άλλων: “Καλούμεθα σήμερα εμείς εδώ να βρούμε τους κοινούς τόπους. Δεν ψάχνουμε να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα. Υπάρχουν εμπειρίες και από άλλες χώρες όπου έχει καταδειχθεί με τον πιο εύληπτο τρόπο ότι μπορεί η Αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ βαθμού στα πλαίσια ενός κεντρικού επιτελικού κράτους, να απελευθερώσει δυνάμεις”. Ο υπουργός κωδικοποίησε τους κομβικούς στόχους αυτής της προσπάθειας που ξεκινάει, στο τρίπτυχο “ισοπολιτεία – οικονομική ανάπτυξη – ισόρροπη ανάπτυξη”.
Σύγκρουση στρατηγικής κυβέρνησης – ΚΕΔΕ
Για μια “τριετή στρατηγική μεταρρυθμίσεων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση” μίλησε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, Γιώργος Πατούλης, κατά την έναρξη των εργασιών της Επιτροπής για την αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση. Ο Δήμαρχος Αμαρουσίου υπογράμμισε ότι οι αναγκαίοι βασικοί άξονες για την υλοποίηση αυτού του προγράμματος αλλαγής του θεσμικού πλαισίου είναι τρεις: Η οικονομική αυτοτέλεια και δημοσιονομική αποκέντρωση, οι εναλλακτικοί τρόποι χρηματοδότησης των Δήμων και ο εξορθολογισμός των δαπανών.
Ο Γιώργος Πατούλης απέφυγε να τοποθετηθεί ευθέως στις διαφαινόμενες εισηγήσεις του προέδρου της Επιτροπής, μιας και είναι ακόμη νωρίς για τέτοιες δηλώσεις. Όπως όμως όλα δείχνουν, στήνεται ένα σκηνικό σύγκρουσης μάλλον, παρά συναίνεσης. Η μεταρρυθμιστική στρατηγική της κυβέρνησης στοχεύει στο μετριασμό του δημαρχοκεντρικού μοντέλου της αυτοδιοίκησης, αφού σύμφωνα με όσα μέχρι στιγμής έχουν γνωστοποιηθεί από την ηγεσία του ΥΠΕΣ, το εκλογικό σύστημα θα αλλάξει ώστε να υπάρχει αναλογικότερη εκπροσώπηση παρατάξεων, άρα μικρότερη δύναμη της πλειοψηφίας και ώστε να ενισχυθεί ο δημοκρατικός έλεγχος, άρα να ψαλιδιστεί η παντοδυναμία του δημάρχου.
Η σημερινή ηγεσία της ΚΕΔΕ κινείται σε άλλη κατεύθυνση, όπως διαχρονικά φανερώνουν οι δημοσιοποιημένες θέσεις της, γεγονός που σημαίνει ότι ο διάλογος που ξεκίνησε δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα.
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 25 Ιουνίου 2016]