Γκρέτα Χριστοφιλοπούλου, Ναυτιλιακή συντάκτης – Συγγραφέας
Και τώρα που μίλησαν όλοι οι «ειδικοί» για το ναυάγιο του Αγία Ζώνη ΙΙ κοντά στη νησίδα Αταλάντη του Σαρωνικού, θα ήθελα, ταπεινά, να κάνω ορισμένες επισημάνσεις, με το θάρρος της αδαούς περί τα ναυτιλιακά. Θα αρχίσω από τα πραγματικά γεγονότα για τα οποία δεν υπάρχει καμία απολύτως αμφισβήτηση και θα προχωρήσω σε παραδοχές και ερωτηματικά. Τα συμπεράσματα θα τα αφήσω στην κρίση σας.
Το δεξαμενόπλοιο, (αμελητέου μεγέθους εφοδιαστικό σκάφος σε σύγκριση με τα τεράστια δεξαμενόπλοια που πλέουν στις ελληνικές θάλασσες) ήταν μόλις 3.205 dwt και είχε συμπληρώσει το 45 έτος της ηλικίας του αφού είχε ναυπηγηθεί το 1972.
Είχε εν ισχύ πιστοποιητικά αξιοπλοΐας που εκδόθηκαν από τον Κλάδο Επιθεώρησης Εμπορικών Πλοίων του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας που έληγαν στις 29 Σεπτεμβρίου. Στο σκάφος είχε δοθεί δίμηνη παράταση συμμόρφωσης, καθώς τα αρχικά πιστοποιητικά του έληξαν στις 27 Ιουλίου 2017.
Επισήμανση Α: Η χορήγηση παράτασης πιστοποιητικών από την αρμόδια διεύθυνση του ΥΕΝ, είναι συνήθης πρακτική και έχει καθιερωθεί με το Προεδρικό Διάταγμα 175/88 που επιτρέπει την παράταση ως λογικό και δίκαιο αίτημα εκ μέρους του πλοιοκτήτη. Χορηγούνται δε, κατόπιν επιθεώρησης του πλοίου ώστε να διαπιστωθεί η αξιοπλοΐα του.
Το πλοίο ΔΕΝ το παρακολουθούσε κάποιος από τους Νηογνώμονες που υπάρχουν στη χώρα μας, γιατί κανένα από τα μικρά εφοδιαστικά δεξαμενόπλοια δεν παρακολουθείται από Νηογνώμονα. Στο σύνολο τους, ελέγχονται από την Επιθεώρηση Εμπορικών πλοίων.
Όπως προκύπτει από το Δελτίο Αποστολής των Διυλιστηρίων, το «Αγία Ζώνη ΙΙ» φόρτωσε από τον προβλήτα των ΕΛΠΕ στην Ελευσίνα, 1.746,33 τόνους μαζούτ και 172,592 τόνους Diesel Marin. Ποιος ήταν ο παραλήπτης του φορτίου; Τα ΕΛΠΕ γνωρίζουν, γιατί το όνομα των αποδεκτών αναγράφεται στο Δελτίο Αποστολής προκειμένου να παρακολουθείτε η διάθεση ναυτιλιακών καυσίμων που είναι αφορολόγητα και να αποκλεισθεί η περίπτωση λαθρεμπορίας.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας, γνωρίζει επίσης αν το συνολικό φορτίο ήταν ασφαλισμένο από τους παραλήπτες ή από τον ίδιο τον πλοιοκτήτη Θεόδωρο Κουντούρη, καθώς οι λεπτομέρειες αυτές αναφέρονται στο σχετικό ναυλοσύμφωνο.
Επισήμανση Β: Η φαινομενική αυτή «λεπτομέρεια», παίζει καθοριστικό ρόλο διότι καθορίζει το ύψος του ποσού που θα καταβληθεί από τους ασφαλιστές στον πλοιοκτήτη ή τους αποδέκτες του φορτίου σε περίπτωση ατυχήματος. Ποσόν διόλου ευκαταφρόνητο αφού ανέρχεται σε αρκετές χιλιάδες δολάρια.
Επισήμανση Γ: Στο Δελτίο Τύπου του υπουργείο αναφέρεται ότι το πλοίο ήταν έμφορτο με 2.200 τόνους fuel oil και 370 τόνους marine gas oil. Αν δεν οφείλεται σε λάθος πληροφόρηση, προφανώς κάποιος θα πρέπει να εξετάσει πως προκύπτει αυτή η διαφορά μεταξύ του επίσημου εγγράφου των ΕΛΠΕ και του ΥΕΝ.
Τα ξημερώματα της Κυριακής (γύρω στις δύο το πρωί έγινε αντιληπτό ότι το πλοίο παρουσίαζε κλίση λόγω εισροής υδάτων), τη στιγμή της βύθισης, το πλοίο είναι αγκυροβολημένο κοντά στη νησίδα Αταλάντη και πάνω του επιβαίνουν ΜΟΝΟ ΔΥΟ από τα συνολικά 11 μέλη του πληρώματος του. Πρόκειται για δύο μέλη από το κατώτερο πλήρωμα. Οι αξιωματικοί είχαν όλοι βγει στη στεριά.
Επισήμανση Δ: Αυτό συνεπάγεται ότι το πλοίο δεν είχε το 30% της σύνθεσης του όπως ορίζει ο νόμος, επομένως θεωρείται Unseaworthy (αναξιόπλοο). Στην περίπτωση αυτή, οι ασφαλιστές ΔΕΝ ΚΑΤΑΒΑΛΟΥΝ ασφάλιστρα.
Αυτό καθ’ εαυτό το πλοίο δεν ήταν ασφαλισμένο για το κύτος και τις μηχανές του αφού κανείς δεν θα δέχονταν να ασφαλίσει ένα υπερήλικο πλοίο σε κάτι περισσότερο από την αξία του σε παλιοσίδερα. Αντίθετα, ήταν υποχρεωμένο να ασφαλιστεί για αστική ευθύνη στην περίπτωση που προκαλέσει ζημιές σε τρίτους. Όντως ήταν ασφαλισμένο στη LoadeStar Insurance έναντι 5.000.000 δολαρίων. Το ασφαλιστήριο συμβόλαιο του έληγε στις 30 Σεπτεμβρίου 2017.
Επισήμανση Ε: Η παράταση των Πιστοποιητικών Αξιοπλοΐας λήγει στις 29 Σεπτεμβρίου και η ασφάλιση στις 30 του ίδιου μήνα. Κρατήστε σαν υποσημείωση πως αν συνέβαινε κάποιο ατύχημα στο χρονικό αυτό διάστημα, το πλοίο ήταν καλυμμένο ασφαλιστικά. Εκτός αν στο ατύχημα συμμετείχε ο αστάθμητος παράγοντας. Μια ολιγωρία του Λιμενικού Σώματος για παράδειγμα, που θα είχε ως αποτέλεσμα μια τεράστια οικολογική καταστροφή με αποτέλεσμα οι αποζημιώσεις να υπερβαίνουν κατά πολύ τα 5.000.000 δολάρια τα οποία δεν θα δοθούν αφού το πλοίο ήταν αναξιόπλοο λόγω μειωμένης σύνθεσης και είχε εκπέσει εκ των πραγμάτων το Safety man cerificate…
Αν όλα είχαν πάει «κατ’ ευχήν». Αν δεν είχε προκληθεί πετρελαιοκηλίδα. Αν δεν είχε ξεσπάσει τόσος θόρυβος. Αν δεν είχε διαπιστωθεί ότι επάνω στο πλοίο ήταν μόνο δύο άτομα και όχι τέσσερα όπως δήλωνε ο πλοίαρχος (!), ο πλοιοκτήτης θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι το ναυάγιο οφείλεται σε crew negligence, δηλαδή αμέλεια πληρώματος και ως εκ τούτου θα εισέπραττε τα ασφάλιστρα. Τώρα όμως όλα πήγαν στραβά. Αλήθεια ο Θεός αγαπάει τον κλέφτη ή τον νοικοκύρη;
Ποιος θα πληρώσει αλήθεια τις τεράστιες αποζημιώσεις που θα εγείρουν οι πληγέντες; Μαντέψατε σωστά: Το ελληνικό δημόσιο. Γιατί όλα συνηγορούν ότι η ρύπανση προκλήθηκε γιατί κάποιοι είχαν υποτιμήσει το γεγονός, κάποιοι απολάμβαναν τη ραστώνη της Κυριακής, ο υπουργός Παναγιώτης Κουρουμπλής έδινε «εντολές» από το Λονδίνο αντί να τσακιστεί να επιστρέψει με το πρώτο αεροπλάνο και ο λαλίστατος κ. Νεκτάριος Σαντορινιός διασκέδαζε στις Σπέτσες παρακολουθώντας την αρμάδα και δεν μπορούσε να βρίσκεται στο Θάλαμο Επιχειρήσεων του ΥΕΝ. Άπαντες, σε καθησυχαστικές δηλώσεις, διαβεβαίωναν ότι η κατάσταση ελέγχονταν πλήρως και η ρύπανση έχει περιοριστεί στη Σαλαμίνα!
Τα γεγονότα, οι εμπλεκόμενοι φορείς και το μαύρο που κάλυψε τις ακτές της Αττικής τους διέψευσε πανηγυρικά.
Επισήμανση ΣΤ: Ο αρχηγός του Λιμενικού, Σταμάτης Ράπτης, αναφερόμενος στα αίτια της βύθισης του πλοίου, δήλωσε ότι «αυτά παραμένουν ένα μυστήριο, καθώς δεν βρέθηκε ρήγμα στο κύτος του πλοίου και δεν υπάρχει διαρροή από το μηχανοστάσιο». Δεν γνωρίζω προσωπικά αν έχει εξετασθεί η νήσος Αταλάντη για υπερφυσικά φαινόμενα που ευθύνονται για βυθίσεις αξιόπλοων σκαφών και μάλιστα σε διάστημα 20 λεπτών!!!
Και μια ακροτελεύτια απορία: πως διάολο προκύπτει ότι διέρρευσαν 300 τόνοι καυσίμων όπως διατείνεται το ΥΕΝ;;;
Με τις πρωθυπουργικές μπούρδες δεν θα ασχοληθώ. Αποτελούν απλώς ένα κάκιστα στημένο επικοινωνιακό τρικ. Μόνο που μέσα στη σπουδή του να καλύψει το θέμα, επί της ουσίας εγκάλεσε το ίδιο το υπουργείο. Επίσης, καλό θα είναι να αποφασίσει αν θέλει να ελέγχουν τα πλοία τους οι ίδιοι οι εφοπλιστές μέσω των ιδιωτικών εταιριών στις οποίες είναι μέλη (Νηογνώμονες) και όχι μια κατά τεκμήριο ανεξάρτητη αρχή όπως η Επιθεώρηση Εμπορικών Πλοίων.
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 23 Σεπτεμβρίου 2017]