Του Γιώργου Λαουτάρη
Γέλασε όλη η Ελλάδα με την απίστευτη ιστορία της “ρόδας” στην πλατεία Συντάγματος, που τοποθετήθηκε μεν αλλά δεν λειτούργησε ποτέ. Αρκετοί ενοχλήθηκαν που επί πολλές μέρες η περιοχή μετατράπηκε σε ένα τεράστιο εργοτάξιο. Αρκετοί χάρηκαν με την ιδέα, άλλοι πάλι εξέφρασαν τις επιφυλάξεις τους για την αισθητική του λούνα παρκ.
Πλέον, μετά την επίσημη θέση του Δήμου την Τετάρτη που ζήτησε “την αποσυναρμολόγηση και την απομάκρυνση της κατασκευής” ήρθε η ώρα του απολογισμού. Και αυτός δεν αφορά στενά τον Δήμο Αθηναίων, μιας και η διαδικασία που ακολουθήθηκε στον πρώτο Δήμο της χώρας είναι τυπική για όλους τους Δήμους: Το ίδιο φιάσκο θα μπορούσε να συμβεί παντού και κάτι ανάλογο έχει γίνει πολλές φορές στο παρελθόν. Κι αυτό διότι η πολυπλοκότητα των διαδικασιών συνεργασίας Δήμων με ιδιώτες οδηγούν πολλές φορές σε μια ανεπίτρεπτη επίσπευση αποφάσεων. Και η βιασύνη κρύβει παγίδες.
Όπως αποκάλυψε ο Περιφερειακός Συμπαραστάτης Αττικής, Βασίλης Σωτηρόπουλος, η πρόταση για εγκατάσταση “ρόδας παρατήρησης” έφτασε στο Γραφείο Δημάρχου πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 2016. Η πρόταση διαβιβάστηκε στο νομικό πρόσωπο του Δήμου που είναι υπεύθυνο για τις πολιτιστικές δραστηριότητες, τον ΟΠΑΝΔΑ, ο οποίος χειρίστηκε τελικώς το θέμα. Αρχικά η πρόταση αφορούσε το χώρο του Ζαππείου, όμως η σκέψη αυτή απορρίφθηκε. Το θέμα έμεινε στο συρτάρι επί μήνες και ξαναβγήκε τον Οκτώβριο, όταν ο ΟΠΑΝΔΑ αναζήτησε προσφορές για να βρει εταιρεία διαχείρισης της ρόδας.
Στις 20 Δεκεμβρίου, λίγες ημέρες πριν τα Χριστούγεννα οι εργασίες συναρμολόγησης της ρόδας βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη στο Σύνταγμα. Ο πρόεδρος του ΟΠΑΝΔΑ, Χρήστος Τεντόμας, ανέβασε σχετικές φωτογραφίες στο προφίλ του στο Σύνταγμα και έγραψε: “Και η έκπληξη μας για τα Χριστούγεννα! Για όλη την περίοδο των γιορτών θα υπάρχει στην πλατεία Συντάγματος η μεγαλύτερη ρόδα παρατήρησης στην Ελλάδα, “η Ρόδα της Αθήνας”. Αντιλαμβανόμενοι τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, η βόλτα με τη “Ρόδα της Αθήνας” θα είναι δωρεάν για όλους για όλη τη διάρκεια των γιορτών!”.
Κατόπιν εορτής, το θέμα συζητήθηκε και στο Δημοτικό Συμβούλιο. Στη συνεδρίαση του σώματος στις 22 Δεκεμβρίου ελήφθη απόφαση κατά πλειοψηφία η οποία ενέκρινε “την παραχώρηση 500 τ.μ της Πλατείας Συντάγματος στον ΟΠΑΝΔΑ για την εγκατάσταση και λειτουργία ρόδας παρατήρησης από 22-12-16 έως 15-01-2017”. Η απόφαση ανέφερε ακόμα ότι το Συμβούλιο “εγκρίνει την παραχώρηση του ιδίου χώρου στην Πλατεία Συντάγματος για εγκατάσταση και λειτουργία ρόδας παρατήρησης για διάστημα δύο μηνών αρχομένων μετά τις 20-01-17. Εγκρίνει τη διενέργεια δημοπρασίας για την εκμίσθωση του ως άνω χώρου. Ορίζει ως τιμή εκκίνησης το ποσό των 100.000,00 ευρώ το δίμηνο (ή 50.000,00 ευρώ μηνιαίως) με εγγυητική επιστολή ύψους 100.000,00 ευρώ”.
Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για αναδρομικές αποφάσεις, αφού η εγκατάσταση είχε ήδη γίνει και προφανώς η εταιρεία διαχείρισης είχε ήδη επιλεγεί. Η εσπευσμένη διαδικασία θεωρήθηκε επιβεβλημένη για να τηρηθούν οι τύποι της νομιμότητας (ή νομιμοφάνειας) και να προλάβει ο Δήμος τα Χριστούγεννα. Όμως η υπόθεση …έσκασε.
Την Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2016 με ανακοίνωσή του ο Δήμος Αθηναίων διευκρίνισε: “Η ιδιαιτερότητα τέτοιου τύπου κατασκευών είναι ότι οι διαδικασίες εγκρίσεων και ελέγχου ολοκληρώνονται, μόνον όταν η εγκατάσταση έχει τοποθετηθεί στο σημείο που έχει επιλεγεί.
Ο έλεγχος γίνεται με τις πιο αυστηρές προδιαγραφές ασφάλειας, που πιστοποιούνται από τον διεθνή οργανισμό πιστοποίησης TUV, η εισήγηση του οποίου εγκρίνεται από την αρμόδια Επιτροπή Θεαμάτων, στην οποία προεδρεύει ο Δήμος Αθηναίων και συμμετέχουν υπηρεσίες από το υπόλοιπο Δημόσιο. Ο Δήμος Αθηναίων θα δώσει το πράσινο φως για τη λειτουργία της Ρόδας Παρατήρησης στο Σύνταγμα, μόνο όταν θα έχουν ολοκληρωθεί και στην παραμικρή τους λεπτομέρεια, όλες οι τυπικές διαδικασίες και ουσιαστικές προϋποθέσεις, που θα διασφαλίζουν τη νόμιμη λειτουργία της”.
Και μια ημέρα μετά, την Τετάρτη, εκδόθηκε νέα ανακοίνωση: “Ακολουθώντας την αρνητική γνωμοδότηση της Επιτροπής Θεαμάτων, ο Δήμος Αθηναίων απορρίπτει το αίτημα της επιχείρησης που διαχειρίζεται τη Ρόδα Παρατήρησης στην πλατεία Συντάγματος να παραταθεί η παραμονή της έως ότου προσκομιστούν τα απαιτούμενα συμπληρωματικά στοιχεία. Ο Δήμος Αθηναίων ζήτησε την αποσυναρμολόγηση και την απομάκρυνση της κατασκευής”.
Η οικονομική διάσταση μιας αποτυχίας
Η ασφάλεια είναι ζήτημα πρώτιστης σημασίας. Και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε κοινόχρηστους χώρους τους οποίους παραχωρούν οι Δήμοι δεν έχουν πάντα την απαιτούμενη αξιοπιστία. Αυτό έδειξε με τον δραματικότερο τρόπο το 2014 το θανατηφόρο ατύχημα σε παιδότοπο του Ελληνικού, ένα συμβάν που θεωρείται ορόσημο για την αυτοδιοίκηση.
Διαβάζοντας τους όρους της διακήρυξης για τον διαγωνισμό ή “διαγωνισμό” σχετικά με τη ρόδα διαβάζουμε: “Η άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας θα εκδοθεί από το Δήμο Αθηναίων, μετά την προσκόμιση των δικαιολογητικών που αναγράφονται στο άρθρο 7 περ. Β της παρούσας διακήρυξης και όσον άλλων τυχόν απαιτούνται κατά Νόμο και δεν αναφέρονται ρητά στην παρούσα και αφού διενεργηθεί έλεγχος των εγκαταστάσεων ΑΔΣ 2363/22-12-2016 και μηχανημάτων από τα αρμόδια όργανα για να διαπιστωθεί ότι τηρούνται οι απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές”. Και λίγο παρακάτω: “Σε περίπτωση που ο μισθωτής για οποιονδήποτε λόγο δεν αποκτήσει την απαιτούμενη άδεια, ο εκμισθωτής (Δήμος) δεν φέρει καμία απολύτως ευθύνη”.
Κατέθεσε ο μισθωτής το προβλεπόμενο τίμημα των 100.000 ευρώ; Θα χάσει τα χρήματα αυτά τώρα που δεν έλαβε άδεια; Ή μήπως παραχωρήθηκαν δωρεάν 500 τετραγωνικά μέτρα στο ακριβότερο σημείο της χώρας για μια …τρύπα στο νερό;
Δυστυχώς η κακοδιαχείριση των κοινόχρηστων χώρων έχει πολλές διαστάσεις που δεν αφορούν μόνο την αισθητική του δημόσιου χώρου.
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 31 Δεκεμβρίου 2016]
